کوبــار ( کمیتۀ ورزشی بیمارستان آریای رشت ) ورزشی-فرهنگی-اجتماعی

کوبار درگویش گیلکی به معنی بارانی است که در کوهستان ببارد.

کوبــار ( کمیتۀ ورزشی بیمارستان آریای رشت ) ورزشی-فرهنگی-اجتماعی

کوبار درگویش گیلکی به معنی بارانی است که در کوهستان ببارد.

دگا در پاییز ، 2/8/93

 دَگا در پاییــز


       زیبــا و دل انگیـــز


   

   


      چهاردهمین کوهپیمایی خانوادگی کوبار


   

    

   

          با تصاویری زیبا و به یادماندنی از:


    صفـــا و وفـــا پورتوکّلی


    

    

    


      دوّم آبان یک هزار و سیصد و نود و سه


     

    

    

    

    

    

    

    

    

    

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     


              یافتن جایی مناسب برای خوردن ناشتایی


     

     

     

     

     

     

     

     

                       

     

     

     

     

     

     

 دگا نقطۀ آغاز همراهی یکی از بهترین های کوبار شد، حجّت سبزه کار،

که تا این دم در همۀ کوهپیمایی های فنّی و جمعی (درکنار خانواده) پیشگام و پُرشور بوده.


     

     

                      

     

     


                       صبحانه را می خوریم و دوباره راه می اُفتیم.

 

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

                      

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

                      

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

                      

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

                      

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

                      

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

                      

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

                      

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

                      

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     


    ...و سرانجام سرچشمۀ سرد دَگــا، محل اُتراق همسفران کوبار


     

     


        مکانی برای صرف نهار، قدری استراحت و نوشیدن چای


     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     


                  آهنگ بازگشت می کنیم.


     

     

     

     

     

     

     

     

                      

     

     

     

     

     

     

     

                      

     

     

     

     

     

     

     

     


              هماره شاد و سربلند باشید.

     

                         

     



     


     


بُزبرّه ، 9/3/93

  تصاویر کوهپیمایی


    در بُزبرّۀ لوشان


 


                      آدینه، نُهــم خُـــــــرداد 1393

 

     

    

    

    


     اوّلین همراهی آقای محمّد باقرپور، پسردایی آقای مهدی زاده، با گروه کوبار

    

            

     

     

     

      

      

      


   چشمۀ آبی گوارا و مکانی دنج و خنک برای صرف چایی داغ و شکستن ناشتایی 


      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      


           زیبایی های بزبرّه وصف شدنی نیست، خیره کننده است!

                  باید در این فضا باشید و به چشم خودتان ببینید.


      

      

      

      

      

      

      

             
      

       

       

       

       


        کلبه ای برای ماندگاری سعید نوروزی و استراحت کوتاه بقیّه


       

       

       

       

      

      

      

      

      


                                          در دو قـــدمی مقـصـــد


      

      


                                بر بلندای  1977.5  متری بُـزبـــرّه


      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      


            پیدا کردن سایه ساری برای خوردن نهار و قدری آرمیدن


      

      

      

      

      

      

      

      

      

     

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      

      


        هر کوهنورد گیلانی دست کم یک بار باید بزبرّه را در بهار صعود کند!

 

                              شاد و تندرست زیوید.

      

      

     

      


      

      

          

دیدار یار

       دیدارِ یار


  

 غزلی نُوستالژیک درفِراق بابک طالب خانی


  


   جـان را هـوس لِقـای یار است      از دوری یـار، دل فَـگــار است


   چنــدی است کزو خبــر نداریم      هرچند به بنده هم جوار است


   گویـنـــد ز رشت تا صِفـاهــــان      هر هفتـه مُـدام در گُذار است


   گه خستـۀ کـار و گـاه تحصـیـل      گه در جلسات در فشار است


   داریــم بــرای او پــیــــــــــامی      کاین جمعــه دگـر نـه وقت کار است


   از دِی چو گذشت، هیجـده روز      برنـامــۀ کـــوه برقــــرار است


   آدیـنـــه اگــر هـــوا مـــدد کـرد      ره توشه درون کوله بار است


   مردانـه به چَـرمِـکَـــش روانیـم      پیـشــانۀ ره، سِپَـنــدیار است


   مـا مُنـتــظــران بابکـَــسـتـیــم      چشمانِ همه در انتظـار است


   گُم گشـته کمی ز  ورزش امّــا      یـاد آر که بـانی کوبــــار است


   در محفـل ما یکی است بـابـک      لیـکن بَر ِاو چو ما هِــزار است


   صـد فنّ و هُـنـر در او نهـفـتـــه      یک عیـب اگرچه آشـکار است


   آغــاز کنـنــده ای تـوانــا است      امّـا ز ادامه شـرمـســار است


                           با ایـن همـه، نیـک داردش دوست


                           سیّـد، که به دوست، وامدار است   




بر بام آسمان سرا

 

                 بر بام


         آسمان سرا



          

    

    


   بامداد جمعه دوّم خرداد ۹۳، هم نوردی سه گروه البـرز، کوروش کبیر و

 دُرفک برای فتح قلۀ ۱۸۹۲/۷ متری آسمان سرا در یک روز زیبای بهاری.


    


   با سه دستگاه مینی بوس سنّتی از رشت عازم خلیل آباد رودبار شدیم و

 در مسیر روستای زیبای گَلــدیان، سربالایی بسیار تندی را به کمک همین

 خودروهای فرسودۀ استیجاری تا محلّ شرکت نفت پیمودیم؛ البتّه بهای این

 صعـود ماشینی را نیز با چند بار پیـاده شدن از مینی بوس و دویـدن به دنبال

 آن، نقـداً پرداختیم!!


    


   تأسیسات شرکت نفت در نزدیکی توربین های قد برافراشتۀ نیروگاه بادی

 و آغازگاه حرکت ما بود.


     

     

     


   موقعیّت مکانی منطقۀ شـروع حرکت، بر ارتفـاعات متعدّدی همچون سَرَک

 سَلانسَر، تَجَر، پُشته کوه، اِلیکان و دُرفک اشراف داشت و این امکان را برای

 ما فراهم می کرد که آنها را در اطراف خود، نظاره گر باشیم.


     

     

     

     

    

     

    


   آقای فخر و بنده تنها نمایندگان کوبار در این سفر یک روزه بودیم که به مدد

 آقای یوسفی به فتح آسمان سرا نائل شدیم.


    

    


   آقای حسن زاده (نفر سمت راست)، سرپرست محترم گروه کوروش کبیر

 و آقای مهـرداد رجبی (نفر وسط)، سرپرست محترم گروه البرز، درکنار آقای

 یوسفی، راهنمای توانمند منطقه، مواردی را در ابتدای سفـر به همه یادآور

 می شوند و سایرین سراپا گوشند.


    

    

    


   توضیحات اوّلیّه را که می شنویم، راه می اُفتیم.


    

    

    


   بازدیدکنندگان وبلاگ ما، آقای اسفندیار یوسفی را خوب می شناسند!

 مردی خوش مَنظر و نیک مَحضر که به همّت وی تاکنون دیدنی های مکنون

 بی شماری را در پردیس سرسبز گیلان بازشناخته ایم.


    

    

    


   از اینجا دورنمای روستای آغوزبُن دیده می شود و چنان به نظر می رسد

 که دُرفک با سایۀ سِتُرگش از دوردست مراقب آن جاست!


    

    

    

    

    


   آقای رجبی از هر فرصتی برای چیدن گُل گاو زبان سود می جست؛ تو

 گویی اصلاً برای همین کار آمده بود!


    

    

    

    

    


   کمی دیگر پیش می رویم تا در منطقه ای مسطّح به برکۀ آبی برسیم.


    

    

    

    


   جایی مناسب و زیبا برای گرفتن تعدادی عکس و قدری استراحت.


    

    

    

    

    

    

    


   قدری بالاتر می رویم تا به محلّی برای خوردن صبحانه برسیم.


    

    

    

    

    

    

    

    

    


   پس از صرف صبحــانه، دوباره راه می اُفتـیم و آرام آرام به منطقـۀ جنگلی،

 که تقریباً نیمی از مسیر صعود ما را تشکیل می دهد، نزدیک می شویم.


    

    

    

    

    

    


   از این بالا دورنمای زیبای شهرستان رودبار پدیدار است که در وسط درّه ای

 توسّط کوه های اطراف محصور شده؛ در دوردست، قلل پُشته کـوه و اِلیــکان

 هم به روشنی نمایانند.


    

    

    

    

    

    


   پوشش متـنـوّع گیاهی، نـورِ کم، هـوای سنگین و مرطوب، خاک نمــور و

 بستری پوشیده از برگهای خشک، از ویژگی های مشترک مناطق جنگلی

 در گیلان زمین است.

  

    

    

    

    

    

    

    

    

    


   مسیر زیبای جنگلی را همچنان ادامه می دهیم تا دیگر بار شعشعۀ نوری

 ما را به بیرون هدایت کند.


    

     

    

    

    

     

     


   فرصتی می یابیـم و استراحتی می کنـیم. چشــم انداز توربین های بادیِ

 منجیل از این ارتفاع، دیدنی است!


     

     

     

    

    

    

    

    

     

     


   دوباره در طریق تاریک و نمناک جنگل، راهمان را پی می گیریم.


    

    

    

    

    

    


   به دلیل تعداد بسیار زیاد همنوردان و احتمال گم کردن مسیر به خاطر ایجاد

 پراکندگی و شکاف بین افراد گروه هـا، آقای یوسفی مُدام به کمک بی سیم

 با عقب دار گروه در تماس بود.


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    


   حشرات، ساکنین دائمی این مناطقند و همیشه می توان آنها را در طول

 مسیر مشاهده کرد؛ البتّه اگر آدم سر به زیری باشید!


    

    

    

    

    

    


   دقایقی توقّف به بهانۀ یک کار فرهنگی در جنگل!


    

    

    

    

    

    

    

    

    


   با ارضای احساسات فرهنـگی، آخرین بخش از مسیـر جنگلی را هم طی

 می کنیم تا به یک منطقۀ کفی برسیم.


    

    

    

    

    

    

    

    


   با پایان یافتن جنگل و خروج از آن، دشتی زیبــا و پهنـاور در زیر پاهـای ما

 نمایان می شود که در امتداد خطّ الرّأس قلّه قرار دارد.


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    


   در کوه هم می توان شریک زندگی بود، با هم از زندگی لذّت برد و در کنار

 هم سختی ها را تحمّل کرد.


    

    

    

    

    

    

    

    

   فرصتی دیگر برای گرفتن چند عکس یادگاری و قدری استراحت.


    

    

    

    

    

    

    


   و دوباره ادامۀ راه...


    

    

    

    

    


   جایی در مسیر، همه می ایستند و به چالۀ عمیقی می نگرند. بعضی ها

 معتقدند از پستی بلندی های طبیعی زمین است، امّا برخی می گوینـد کار

 آدمی است! عدّه ای هم جَوگیر شده اند و شهاب سنگ ها واجرام سَماوی

 را عامل ایجاد آن می دانند!


    

    

    

    

    

    

    

    


   زیبایی های مسیر تمام شدنی نیست!


    

    

    

    

    

    

    

    

    


   گام های آخر را به سوی قلّه برمی داریم.

 

    

    

    

    

    

    

    

    

    


   سایۀ درفک را که می بینیم، یعنی در چند قدمی قلّه، روی یال هستیم.


    

    

    

    


   و سرانجام حوالی ظهر به بلندترین نقطۀ قلّه می رسیم. بچّه ها به رسم

 دیرین کوه نوردان، حلقه می زنند و دست ها به نشانۀ پیروزی بالا می رود.


    

    

    

    

    


   هوای پاک و آرام قلّـه، این امکان را به ما می دهـد که پیش از بازگـشت،

 اندکی بیارامیم و تصاویری برای آیندگان به یادگار بگذاریم.


    

    

    

    

    


   همیشه گفته ام: " قضـاوت، کار ساده ای است امّا  قضـاوت صحیح، کاری

 بس دشوار."

   با نگاهی به فیزیک ظاهری خانم عزیزی، که از مهمانان خارج استانی این

 سفر بودند، حتّی خوش بین ترین پیش بینان هم گمان نمی کردند که حضور

 ایشان در این جمع، بِلا اشکال بوده موجب کنـدی حرکت دیگران نگردد! تصوّرِ

 دور از واقعیّـتی که در ابتـدا برای خود من هم ایجاد و در انتـها اسباب تشویـر

 شد! آن گونه که نتوانستم دغدغۀ وجدان را از ایشان پنهان کنم و بهتر دیدم

 با اعتراف به خطای ناشیانۀ ذهن خود، از ایشان پوزش بخواهم.


     


   در مورد زمین شخم خوردۀ پشت سر ایشان هم زود قضـاوت نکنید! خیر!

 کار آدمیـزاد نیست؛ کاویـدن زمین توسّط خوک ها است، به قصد پیدا کردن

 کِرمی در دل خاک!


     

     

    


   بر بام آسمان سرا که می ایستی، منزل همـسایه ها از دور نمـایان است.

 سردگاه، خیابلار و قلّۀ گاوِکول منجیل، قرن ها است که در جوار آسمان سرا

 زندگی می کنند.


     

    

     


   اگر گمان می کنید تک چرخ زدن با موتورسیکلت در ارتفاع ۱۹۰۰ متری از

 سطح دریا، معمول یا معقول نیست، حتماً سری به آسمان سرا بزنید!


    

    

    


   حدود ۴۵ دقیقه بعد، آهنگ بازگشت می کنیم.


    

    

    

    

    

    

     

     

    

     

     

     

     


   به مکان خوردن صبحانه که می رسیم، دو دسته می شویم. آقای رجبی

 به همراه تنی چند از یاران، به دلیل کار شخصی و لزوم بازگشت سریع تر،

 مسیـر رفت را پی می گیرند؛ و باقی هم نوردان به راهبـری آقای یوسفی،

 راه طولانی تری را دنبال می کنیم تا از طریق روستای کِلِشتِر برگردیم.


    

    

    

    

    

    

    


   معمولاً وقتی لاک پشت ها را در دست می گیـرید، دست و پاهـا و سر را

 به درون لاک خود فرو می برند (مصداق ضرب المثل سرش تو لاک خودشه)

 امّا این یکی ظاهراً به کارهای تبلیغاتی بیشتر علاقه دارد تا حفظ جان خود!


    

    

    

    


   در مسیر برگشت، از خوش آبخورِی و نودی سودی عبور می کنیم تا

 به سرچشمۀ کلشتر (به گویش محلّی چشمه بار) برسیم و همان جا

 در کنار جریان آب، بساط نهار را پهن کنیم.


     

     

     

     

    

     

     


   شوربختانه پیش از رسیدن به چشمه بار، باتری دوربین حقیر کاملاً دشارژ

 شد و به تصویر کشیدن زیبایی های باقی ماندۀ مسیر، میسور نگردید.


    

    

    

    

 

   پس از صرف نهار، در راه بازگشت بودیم که بارش لطیف باران بهاری، برای

 مدّت کوتاهی باران گیرها و بادگیرها را از داخل کوله ها بیرون کشید تا تنوّع

 این سفر دراز را دو چندان کند.

   پایین که رسیدیم، مینی بوس ها در روستای کِلِشتِر، منتظر ما بودند.


    


 در پناه آفریدگار مطلق زیبایی ها، سالم باشید.



چشمه و غار دیورَش

   از دل غــار تا پـای چشمه

 


  

  

 

       

           گزارشی تصویری از جنگل نوردی بهارۀ گروه کوبار

       

               در تاریخ جمعه، ۲۹ فروردین ۱۳۹۳


   

                           

            به مقصد


  

  

  


   چشمه و غار دیورَش  

 

 

   توقّفی نیم ساعته در توتکابُن برای خرید نان و ...!


  

  

  

  

   طیّ مسافتی با خودروهـا و قـراردادن آنها در پارکیـنگ رایگان منـزل یک

 روستایی مهمان نواز.


  

  

  

  


   فرصتی برای تعویض لباس و آنگاه حرکت به قصد چشمه و غار دیورَش.


  

  

  

  

  


   مادر و دختر شتابان راه می اُفتند تا خود را به بقیّه برسانند.


  

  

  

  

  


   آقا مجید و پروانه خانم هم قرمز set کرده بودند که روزی شاد و پُر انرژی

 داشته باشند!


  

  

  

  


   آن روز مهمان عزیزی هم داشتیم. چهره ای جدیددرگروه کوبار، امّا قدیمی

 و شناخته شده در بیمارستان آریا؛  آقای دکتــر سیّد علی جلالی، پزشک

 حاذق و جرّاح خوش نام و بی ادّعایی از دیار مردمان فرهیختۀ شرق گیلان.


  

  

  


   ...و داستان همیشگی پدر و دختر! که هرچه می گذرد، اوّلی فرسوده تر

 می شود تا دوّمی آسوده تر باشد!

  

   

  

   


   پیش درآمدی موجـز از راهنمای توانمـنــد منطقه، جناب آقـای یوسفی،

 و سپس ادامۀ راه...

  

      

  

  

  


   به جُز بچّـه های گروه کوبار و وابستگان، جمع کثیری از کوه نوردان گروه

 نام آشنای مَریـان نیز به سرپرستی آقای یوسفی، در این سفر همراه و

 همنورد ما بودند.


  

  

  

  

  

  

  

  

  

  


   "ماود" و "یاووس" میهمانان فرانسوی ما دراین گُلگشت بهاره بودند.


  

  

  

  


   حضور خانوادۀ ابی در این سفر بی نظیر بود...تقریباً همه آمده بودند!


  

  

  

  

  


   صفــا پورتوکّلی، باهوش و خورۀ بلامُنـازع کامپیوتر! تا این لحظه هرگز به

 مشکلی در امور رایانه برنخورده ام که او از پس حلّش برنیاید!

   صفا نه شیفتۀ کوه پیمایی است و نه کشته مُردۀ ورزش! او فقط عاشق

 عکّاسی است و این تنها انگیزۀ قویِ باشندگیش درمیان این جمع!


  

  

  


   دینــا خانم، دختر گُل آقا مجید و پروانه خانم، اوّلین باری بود که با کسب

 اجازۀ رسمی از مامان و بابا، درکنار عمّه جون به گروه کوبار افتخار می داد.


   

   

   


   این غارنورد کوچولو هم ماجراجویی را از سنین کودکی آغاز کرده!


   

   

  

   وفـا پورتوکّلی، خدای فُتو شاپ و کارهای گرافیکی است! جوانی بی ریا

 و دوست داشتنی! پُرتوان و دینامیـک! با چهـره ای شاد و سرشار از انرژی

 مثبت که اجساد مومیـایی را نیز به حرکات موزون وا می دارد!

 

   

   

  

   


   در این جنگل بی پایان، پیدا کردن جایی مسطّح در کنار جریـان دلنشین

 رودخانه، برای خوردن ناشتایی و قدری استراحت، کار چندان دشواری به

 نظر نمی رسد.


  

  

  

  

  

  

   نگار و پارسا در کنار زندایی الهام و دختردایی عسل روز خوبی داشتند!


  

  

  

  


   چه قدر ظالمند این پدرو مادرهایی که فکر می کنند بچّه های کوچکشان

 در روزهای تعطیل باید در مهدکودک پدربزرگ_مادربزرگ قرنطینه باشند و از

 دیدن زیبایی های طبیعت و تجربۀ بودن در آن محروم!!!


  

  

  

  

     

  

  

  


   برای جلوگیری از ازدحـام در هنگام صرف صبحانه، همنـوردان گروه مریان

 توسّط آقای یوسفی به مکانی جلوتر هدایت می شوند.


  

  


   امّا این باعث نمی شود که همکاران دیرین بیمارستان آریا درکنار هم یک

 عکس یادگاری نداشته باشند! سرکار خانم طلاجو (نفر سمت راست) و

 سرکار خانم نُویری (نفر سمت چپ) از کوه نوردان حرفه ای قدیمی گروه

 مریان هستند که در این سفر تلاشی مشترک با یکدیگر داشتیم.


  

  


   پس از مدّتی بارو بندیل را جمع می کنیم و راه می اُفتیم.


  

  

  

  

  

  


   مناظر، آن قدر بدیع وخارق العاده هستند که انتخاب نمونه هایی از آن ها

 برای بارگذاری در وبلاگ، واقعاً کار سختی است! لااقل برای آدمی مثل من

 با وسواس کاری و هنری بسیار!!


   

   

   

   

   

  

   

  


   خاله طیّبه برای طبیعت گردی همیشه stand by است! فرقی نمیـکند

 کـوه باشد یا جنگل، با خودرو باشد یا پای پیـاده، رشته کوه البــرز باشد یا

 ارتفاعات آلپ، کافی است گوشی تلفن رابردارید و بگویید: "خاله جون این

 هفته آماده ای برویم کانچن چونگا؟! " و او با گویش شیرین گیلکی و البتّه

 با اعتماد به نفس بالا بگوید: " اَهه، چره نَیَم! کُیه ایسه مگه؟ چی ساعت

 با بیشیم؟"


  

  

  

  

  

  

  

  


   دیدار همسایه های خوب در مسیر حرکت، اتّفاق عجیبی نیست؛ به ویژه

 اگر آن همسایه کسی مانند آقای آذرمـی باشد که سال ها رهروی کوه و

 دشت و درّه بوده.


  

  

  


   تا رسیدن به سرچشمه راه زیادی نمانده؛ کافی است رودخانه را به طرف

 مبدأش دنبال کنی.


  

  

  

  

  

  

  


   آقای مهندس معصومی و همسر گرامیشان، سرکار خانم مینو، اگرچه

 داغدار بودند، امّا با حضور گرمشان بر صفای محفل افزودند.


  

  

  

  

  


   یکی مهدی است و دیگری مهدی زاده! شباهت هایی هم دارند. از جمله

 استریل بودن در کنار زوجین!


  

  

  

  

  


   مهدی مهـدوی، از بچّـه های نیک کوبار، که پیش تر از این ها، بیش تر از

 این ها به ما افتخار می داد! آقا مهدی در این سفر با همسر محترم، سرکار

 خانم فروزان مهدی زاده و دو پسر گُلش، پوریا و پارسا آمده بود.


   

  

  

  

  

   مرضیه و هُما تاکنون ۳ بار با هم همسفر بوده اند. نخستین بار در برزکوه

 در اردیبهشت ۹۱، بار دوّم در خلخال در خرداد ۹۱ و این بار در دیورَش.


  

  

  

  


   با رسیدن به سرچشمۀ دیورَش و کمی استراحت، آقای یوسفی تصمیم

 می گیرد ابتدا همه را باعبوراز رودخانه برای بازدید از غار دیورَش، به آن جا

 ببرد و سپس برای نهار به همین محل بازگرداند.


  

  

  

  


   سختی گذر از جریان خروشان رودخانه، به سادگی با تدبیر بزرگ ترها و

 پشتیبانی کوچک ترها به پایان می رسد...


  

  

  


   ...و همه به سلامت به آن سوی رودخانه می رسند.


  

  

  

  


   مسیر تا غار بازهم جنگلی است، با شیبی ملایم، گاه به سمت بالا و گاه

 به سوی پایین. جریان آب هم تا جایی ادامه دارد.


   

   

  

  

  

  


   لبخند رضایت برلبان رضا حاکی از زیبایی عکس های گرفته شده باگوشی

 است یا خواندن پیامکی بامزه یا دیدن تصویری فرهنگی-هنری؟!  نمی دانم!


  

  

  

  

  

   


   با قطع تدریجی جریان آب و تبدیل رودخانه به برکه، کم کم سرو کلّۀ غار

 از دور پیدا می شود.


   

   

   

  

  


   دهانۀ غـار دیورش مقطع مورّب دارد و قوس فوقـانی آن جلوتـر قرار گرفته؛

 قطر این دهـانه در مقایسه با غار دربنــد رشی، بسیار وسیع تر و حدود آن

 نامشخّص است. از طرفی برای ورود به غار باید مسافت قابل توجّهی را از

 لابه لای بستر سنگلاخی ناپایدار با شیب بسیار تند پایین رفت.


  

  

  

  

  

  


   پایین تر که برویم، نور کافی برای رؤیّت اشیاء وجود ندارد. در این شرایط،

 چراغ پیشانی مناسب ترین وسیله برای دیدن اطراف، و فلش ابزاری لازم

 جهت عکّاسی است.


  

  

  

  

  

  


   کف غار پوشیده از آب و خاستگاه آن نامعلوم است. پایانۀ آبی غار تاکنون

 به طور کامل کشف نشده و به دلیل سقف کوتاه، بدون تجهیزات غارنوردی

 قابل بررسی نیست.


  

  

  

  

  


   عکس هایی می گیریم و از کف غار بالا می آییم.


  

  

  


   در مدخل غار قدری می نشینیم و سپس به طرف چشمه راه می اُفتیم.


  

  

  

  

  

  


   به سرچشمه که می رسیم، هر که گوشه ای را برای غنودن برمی گزیند

 و خوانی می گسترد تااندوخته های سفر را بُرون ریزد و از گرانی بارکوله ها

 اندکی بکاهد.


  

  

  

  

  

  

  

  

  


   داستان حاج آقای حقیقی و حاج آقای مجازی هم شنیدنی است!


  

  

  

  

  

  

  

  

  


   آقا کوشیـار پسر عزیز مهندس معصـومی است که آن روز به تعداد کافی

 دوست و همبازی کوچک و بزرگ داشت.


  

  

  

  

  

  

  

  


   پس از یک راه پیمایی نسبتاً طولانی و نهار مفصّل، خواب قیلوله بیش از

 هر وسیلۀ دیگری چسبناک است!


  

  

  

  

  

  

  

  


   در این سفر، آقا تـورج خیلی درجای آشکار صـحنه نبود ولی پس از طبخ

 چای، وظیفۀ خطیر حمل کتری آب جوش به ایشان محوّل شده بود و ابتکار

 وی دراستفادۀ دومنظوره از یک چوب سردوشاخ برای حمل و کج کردن یک

 کتری داغ، دیدنی بود!


    

  

  

  

  

  

  

  


   معمولاً عکس های دسته جمعی، پایان بخش این گونه سفرها است...


  

  

  

  

  

  


   ...ولی واقعاً بی انصافی است اگر چند تا از عکس های زیبای صفا را، که

 در هنگام بازگشت گرفته، در این مجموعه نگنجانیم!


  

  

                 

              

  

  

  

                 

  

  


   و سرانجام پروندۀ سیزدهمین کوه پیمایی خانوادگی کوبار هم بسته شد.


  

  

 

 

                خیر پیش    

  

  

دشت دامان - غار دربند رشی


      دَشتِ دامـــان  


     


                و

     

    غــار دَربَنــدِ رَشی 


                      


  گُلگشت پاییزۀ خانوادگی به منطقۀ سی دشت


      

  تلاشی با باشندگی شانزده همنورد خُرد و کلان


    

            در روز جمعه دهم آبان ۱۳۹۲


  

   

     به سرپرستی و راهبری دلیرمرد کوهستان: 


                  اسـفـنـدیـــار یـوسـفی

  


        با ۲۸۱ تصویر زیبا و ماندگار، به کوشش:


              وفـــا و صفـــا پـورتوکّـــلی

    

    


 مسیر حرکت: رشت > رُستم آباد > توتکابُن > دشتِ ویل > دَفراز >

                              پلـنـگ درّه > رَشی > سی دشـت > دشـتِ دامــان


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    


   اون روز دو تا مهمون کوچولو داشتیم که برای اوّلین بار با گروه ما همسفر

 می شدن. فکر کنم براشون روز خیلی خوبی بود! 

    

     


          برای بَـردیــا طالب خانی، پسر گُل آقا بابک

                           

           و  حُـسـنــا خانوم، دختر عزیز آقای خوش بو

         


   و همین طور برای بقیّۀ اونایی که از پیش می شناختیمشون!


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

      


   محیـط گرم و مرطوب استان گیـلان، زیستگاه مناسبیه برای رشد و تکثـیر

 گونه های مختلف قارچی؛ و جنگل سی دشت برای دانشجویان علاقه مند

 رشتۀ Mycology، آزمایـشگاهی غنی و محیـط کشتی طبـیعی محسوب

 می شه.


    

    

    

    

    

 

   سی دشت در ۱۵ کیلومتری رستـم آباد واقع شده و محصـول اصلی اون،

 توت فرنگی بسیار زیبا وخوش مزه ای است که همه ساله در اردیبهشت

 ماه موقع چیدنش، جشنی در این منطقه برگزار می شه.


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    


   برای طی کردن یک راه طولانی در ورزش های استقامتی، آرامـش رُکن

 اساسـیه؛ و یک دونـده، دوچـرخـه سـوار یا کـوه نـورد، بدون حفظ آرامش و

 پایداری در اون، هرگز به مقصدش نمی رسه.

   در جمع بچّه های کوبار، وجود فریدون خـان، همیشه مایۀ آرامش بوده و

 هست؛ و این برای همراهان ایشون، یه امتیاز بزرگ محسوب می شه.

 

     

    

    

     

    

    

    

    

    

    


   مسیر جنگلی سی دشت، شیب تندی نداره و آدم از دیدن زیبـایی های

 اطراف، سیر نمی شه؛ ولی بچّـه ها گُشنه شونه و دیگه طاقـت راه رفتن

 ندارن و مُدام از آقای یوسفی می پرسن پس کی صبحونه می خوریم؟!


    

    

    

    

    

    


   دشتِ دامان از توابع سی دشته ومقصد اوّلیّۀ ما؛ همون جایی که قراره

 صبحونه بخوریم. به تخمین آقـای یـوسفی، با یک ساعت و نیـم پیـاده روی

 از مبدأ، می بایست می رسیدیم ولی بچّـه ها یه کم کُندن و سرقدمشون

 کوتاه. به خاطر ناشتا بودن، انرژی شون هم درحال تحلیله!


    

    

    

    

    

    

    


   یواش یواش از دور سر و کلّـۀ کلبـه ها پیدا می شه و نویـد می ده که تا

 مقصد، راه زیادی نمونده.


    

    

    

    

    

    

    


   و سرانجام می رسیم به دشتِ دامان، منطقه ای پهناور و زیبا با طبیعتی

 بکر و لطیف که خستگی کوه پیمایی رو از تن آدم بیرون می کنه.


    

    

    

    


   همون اوّل کار، خاله طیّـبه کنار چشمه سُر می خوره و مُچ پاش بدجوری

 می پیچه؛ و بعد از حدود دو سال، بالآخره می پـذیـره که پوتین مهمـونیش،

 خیلی مناسب کوه پیمایی نیست!


    

    

    


   بساط صبحونه پهن می شه و بچّـه ها دلی از عـزا در میارن. واسه آتـیـش

 درست کردن همه چی فراهمه جُز ابی، که جاش واقعاً خالیه. اگرچه خانوما

 همه شون خوبن ولی گاهی بی دلیل آدمو ذلیل می کنن!


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    


   شکما که سیر شد، پا می شیم که راه بیفتیم، تا به موقع به غار رشی

 هم برسیم. چند تا عکس یادگاری تکی و دسته جمعی هم می گیریم که

 خاطراتمون موندنی تر بشه.


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    


   برای برگشتن، راهنمای ما مسیر دیگه ئی رو تو جنگل انتخاب می کنه تا

 برای همه تنوّع و تازگی بیشتری داشته باشه.


    

    

    

    

    

    

    

    


   هم تو مسیر رفت و هم برگشت به درختایی برخوردیم که شکل و شمایل

 عجیب و غریب و بعضاً جالبی داشتن....!


    


                      مثل درخت های لوله کشی شدۀ زیر...!


                      

    


      یا پنجه های سبز و ستبر این درخت تنومند که بی شباهت به پای

                      یک دایناسور پرندۀ ماقبل تاریخ نیست...!             

    


             یا این یکی که بهتره زیر بغلشو بده یه کم Shave کنن...!  


    


       این دو تا درخت درکنار هم، از این زاویه کُلاً شبیه واژۀ کُلاً شدن...!

                            شما اونا رو چی می بینین؟

                       

    


  فکر کنین یکی سرش رو زمینه، سینه ش جلو، دستاش بالا و لنگاش هوا،

                     این می شه حکایت درخت آکروباتیک ما...!


                      

    


  از این جا به بعدش دیگه No Comment ـه و هنر عکّاسای خوش قریحه!

        هر جور دلتون خواست تفسیر کنین؛ فقط فکر بد نکنین...!


    

    

     

                       

     

    

     


   جای پای قاتلین درخت، تو همۀ جنگلا پیدا می شه و سی دشت هم از

 این قاعده مُستثنی نیست!


    

    


   یه جاهایی از جنگل که درختای بلندتری داره، وسط روز روشن هم تاریک

 به نظر می رسه؛ که من بهش می گم کسوف جنگل!


    

    

    

    

    

    

    

         

    

    

    

    

    

    


   رفته رفته از جنگل خارج می شیم و به روشنایی جادّه می رسیم.


    

    

    

    

    

    

    

    


   خاله هم با هر مُصیبتی شده، لنگ لنگان با دو تا عصا میاد پایین و بدون

 کمک خودشو تا بغل ماشینا می رسونه.


    

    

    

    

    

    

    


   بالآخره گام های آخر هم برداشته می شه و همگی می رسیم به محلّ

 شروع حرکت، تا برای رفتن به غار رشی سوار ماشینا بشیم.


    

    

    

    


   منطقۀ رشی و رحمت آباد آثار باستانی زیادی داره. غار دربند رشی از

 پدیده های طبیعی دیدنی در اطراف روستای رشیه و برای رفتن به اون جا

 باید از مسیری که اومدیم، چند کیلومتری برگردیم عقب و سر یه پیچ، بغل

 جادّۀ اصلی پارک کنیم.


    

    

    

    


   دنبال آقای یوسفی از کوره راه باریکی درکنار یک تابلوی بی قواره، که از

 طرف دوستداران طبیعت مورد الطاف فرهنگی قرار گرفته! می ریم پایین.


       

    

    


   درد و تورّم شدید مفصل مچ پا، بالآخره خاله رو زمین گیـر می کنه و همون

 جا تو ماشین می نشونه. متأسّفانه اون روز خاله از همراهی بیشتر و دیدن

 غارها محروم شد، ولی خوشبختانه کار به همون پیچ خوردگی ساده خاتمه

 پیدا کرد و دیگه در ادامه به دررفتگی یا شکسـتگی استخوان، بستری و این

 جور گرفتاری ها نکشید!


    

    

    

    


   به جز توت فرنگی، از دیگر محصولات منطقۀ سی دشت و رشی، گندم و

 جو، عدس، لوبیا، گردو و انجیره؛ و دامداری هم رونق زیادی داره.


    

    

    

    


   وقتی گوشی همراه بین اون همه صخره های بلند خط بده، مامان نوریّه

 هم دیگه دلواپس جگرگوشه هاش نمی مونه!


    

    


   از سر جادّه تا خود غار بین ۳۰ تا ۴۵ دقیقه پیاده روی می خواد؛ و البتّه با

 سرقدم بچّه های ما حدود یه ساعت!


    

    

    

    

    

    

    


   کم کم از دور، سوراخ دهانۀ غارها آشکار می شه و عکّاسا آمادۀ شکار!!


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

   صخـره های سر به فلک کشیده، خشک و خشن با پوشش گیاهی اندک

 و کاملاً متفاوت با سی دشت، بافت غالب این منطقه رو تشکیل می ده. تو

 اون طبیعت زُمُخت، بچّه های ما تنها نشانه های لطافت و طراوت بودن.


    

    

    

    

    

    

    


   به غار اصلی می رسیم. دهانۀ غار دایره ای است به قطر تقریبی ۱۰ متر،

 خیلی بزرگ تر از اون چیزی که از دور دیده می شه! کف غار حدّاقل ۵ متر از

 سطح زمین های اطراف بلنـدتره و برای رفتن اون تو، اوّل باید از یه شیب تند

 و ناهموار بری بالا.


    

    

    

    

    


   داخل غار خیلی تاریکه و وقتی از مدخلش یه کم فاصله می گیری، دیگه

 بدون چراغ پیـشونی هیچ جا دیده نمی شه و تازه می فهـمی قدرت فلش

 دوربین عکّاسیت چه قدره؟!


    

    

    

    

    

   طول غار حدود ۵۰ تا ۶۰ متره و مسیرش رو به بالا شیب داره که در انتها

 تند می شه. در دیواره های دو طرف غار هم حُفرات و دالانهای کم عمقی

 وجود داره که برای کشف محتوای درونش اصلاً کنجکاوی نکردیم!


    

    

    

    

    


   تاریکی و درازای غار باعث می شه تعدادی از آقایون از ادامۀ راه منصرف

 بشن و همراه خانوما و بچّه ها دم ورودی غار منتظر بشینن.


    

    


   ۵ نفر تا بن بست انتهای غار پیش می ریم و پس از گرفتن چند تا عکس،

 برمی گردیم پایین. ویژگی ته غار، ظلمت و رطوبت وحشتناکیه که به خاطر

 محرومیّت از نور عایدش شده!


    

    

    

 

   پایین اومدن از ته غار، به خاطر سراشیبی و ناهمواری زمین و خاک خیس

 و سُستش، کمی سخت تره؛ تاریکی مطلق هم مزید بر علّت می شه و ما

 رو مجبور می کنه دولّا دولّا و نیم خیز گام برداریم تا مبادا آسیبی ببینیم.


    

    

    


   بچّه ها پایین منتظرن تا ما برسیم و با هم از غار اوّل بریم بیرون.

    

    

         

    


   نمای  طبیعت بیرون از مدخل غار، زیبایی خیره کننده ای داره و هر بینندۀ

 خوش ذوقی رو به تحسین وا می داره!


    

    

   دهانۀ غار اصلی (اوّل) تا غار فرعی (دوّم)، فقـط ۲۵ تا ۳۰ متر فاصله داره؛

 ولی این بار بچّه ها بیشتر از بزرگترا مشتاق بازدیـد بودن و همراه ما اومدن.

 آقای فخر از همین جا و زودتر از بقیّه برگشت تا به خاله، که تو ماشین تنها

 مونده بود، بپیونده.

     

    

    

    

    

    

    

    


   غار دوّم حرف زیادی برای گفتـن نداره؛ شکاف کوچیک و کم عمقیه در دل

 کوه که درازاش به زحمت به ۱۰ متر می رسه و سقفش رفته رفته کوتاه تر

 و کوتاه تر می شه، تا حدّی که مجبور می شی آخرشو سینه خیز بری! 


    

    


   رویش گلی زیبا و خوش رنگ، از لابلای شکاف های باریک سنگی چنین

 سخت و یکپارچه، حکایت آدم های اصیل و پاکیه که در بدترین محیط ها و

 سخت ترین شرایط، روح لطیفشونو از دست نمی دن و همیـشه سالم و

 سرافراز و خوشنام می مونن!


    


   از این جا به بعد دیگه راه بیش تری برای پیشروی وجود نداره؛ بالا رفتن از

 چند تا تخته سنگ و سپس پرتگاه و توقّف اجباری!


    

    

    

    

        
    


   وقتی مامانا از بچّه هاشون جدا میفتن و نگران اونا هستن، صهبا پرستار

 دلسوزی برای نگه داری از کوچولوها می شه!


    


   نمی دونم وسط این کوهـسـتان وحشی، درخت انـار از کجا سر در آورده،

 ولی داستان اناراش داستـان زندگی من و شماست!


    

 

   خوب نیـگا کنـین! یکی تو سایۀ تن آسایی، رو شاخۀ پُـربـرگ و آبدار درخت

 آرمیده و نگران هیچ چی نیست! ولی یکی دیگه در همسایگیش، زیر شلّاق

 بی رحم آفتاب نیمروز، آویزون یه شاخۀ خشک و بی برگ رو همون درخته و

 تمام تلاشش رو می کنه که فقط زنده بمونه!!


         
    


   برای پیوستن به بقیّه، که زیر غار اوّل نشسته بودن، راه برگشت در پیش

 گرفتیم. بعدها وقتی تو خونه عکسا رو مرور می کردم، ترس برم داشت که

 ما این طفلک های معصوم رو از چه مسیرهای خطرناکی تا غارهای رشی

 بُردیم و آوردیم و با چه جـرأتی از چند متری لبـۀ پرتـگاه های بسـیار بلند و

 مخوف عبور دادیم؟؟!!!


     

     

     

    

    

     

     

     

    

    


   کنار غار به هم مُلحق شدیم و بی درنگ آهنگ بازگشت کردیم تا هر چه

 سریع تر خودمونو به توقّـفگاه خودروها برسونیم و همراه خاله طیّبه، که در

 نَهَست ما مدّتی داخل ماشین ازدرد به خودش می پیچید، به سوی رشت

 حرکت کنیم.


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    


        اگه دنبال کشف زیبایی های طبیعت گیلان هستین،

        

       حتماً سری به جنگل سی دشت و غار رشی بزنین                            
                          فرصت رو از دست ندین!


                    همیشه سرپا و توانا باشین.

                                    میر محمّد صادق مهران

 

    

سفر به اعماق جنگل برگ ریزان



   *** خُرَّمکِش ***


   سـفــر به اعـمـــاق جـنــگل بـرگ ریـــزان


    

    

    


 به سرپرستی راهنمای نام آشنای منطقۀ شالما:


             جناب آقای رضا قنبرپور


    


                   همراهان ایشان در این سفر:

    

           فریدون فخــر رحیمـیان و فرزندش شهـــراد

    


   مجید تقوی،همسرش پروانه نبی زاده و خواهرش مرجان تقوی

    

      

مهدی جهان دیده، همسرش مژگان محمدی وفرزندانش مانی و ماهان

    

    

    

    


             مهدی نوری و همسرش مهتاب محمّدی

    


        اسفـنــدیـار یوسـفی، فرزندانش عـلیــرضا و زهـــرا،

      عروسش سـمیّه علیــزاده و دامادش سـیاوش دارنهـــال

    


     ابراهیم مهدی زاده، همسرش الهام اشترکا و دخترش عسل

    


 میرمحمّدصادق مهران، همسرش ناهید میرمیناچی و دخترش صهبا

    


                      میرمحمّــدعـلی مهــــران

    


                                 صفـــا و وفــا پـورتوکّـلی

    


                         حـامــد فــرّخ و همسرش میـنـــا فــرّخ

    


              فـردوس حـامـدی مبــرّا ( خاله طـیّبه )

    


            مهدی عالی زاده و همسرش سولماز عبّاسی

    


              و آقای جواد تقوایی ( عقب دار و بلد راه )

    


 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

  نگارش، عکس برداری و گزینش تصاویر به کوشش: صفا پورتوکّلی

 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

    


    آغـــاز سـفـــر :

   

    

    

    

     

   صبح زود (۶:۱۵) روز ۱۲ مهر ماه سال ۱۳۹۲ هجری شمسی قرار این بود که من (صفا) و برادرم

 وفـا، با ماشین دایی نظام (میر محمّد صـادق مهـران) و عدّه ای از همـراهان به کوه پیمـایی برویم.

 درهوای ابری و نسبتاً سرد بعداز ۲۳ دقیقه معطّلی وتأخیر، دایی نظام رسید که مارا سوار ماشین

 خودش کند. دلیل تأخیر آقـای دکتـر مهـران (دایی نظـام) این بود که می بایست به دنبـال بـرادرش

 علی مهران (دایی علی) می رفت که اوّل او را سوار کند و بعد بدنبال ما بیاید. هوا خیلی سرد بود

 و من از سرما می لرزیدم. متأسفانه دایی علی هم تأخیر داشت؛ چراکه آقای علی مهران خوابیده

 بود و وقتی برادرش بدنبال او رفت که او را با خود بیاورد، هر چه زنگ درب منزل را زد، علی مهــران

 متـوجه نشد و بعد از ۵ دقیـقه از خواب بیدار شد. پس از آن علی آقـا رفت وسایلـش را آماده کرد و

 سوار ماشین شد که مجموعاً ۲۲ دقیقه طول کشید و یک دقیقه بعدش بدنبال ما آمد.

   خلاصه ما هم سوار ماشین شدیم و در ساعت ۶:۴۵ صبح به سمت "فلکۀ جهـاد" حرکت کردیم.

 جایی که قرار بود همۀ همراهان برای رفتن به کوه درآنجا جمع شوند. بعد از سلام و علیک با افراد

 گروه، دایی نظام برای پُرکردن باک بنزین ماشین خودش به سمت ایستگاه پمپ بنزین رفت و بنزین

 زدو سپس در طی راه و درمسیر حرکت کم کم همه افراد گروه به جمع ما پیوستند و راهی شفت

 شدیم. ضمن حرکت به سمت شفت هوای ابری کم کم صاف و به لطف حق ابرها از فراز کوه های

 شفت کنـار زده می شد و آسمـان آبی رنگ آشکار و هـوا سرزنـده و ما خوشحـال شدیم.

   خلاصـه ساعت ۸ صبح به محل خرّمکش رسیدیم. همه ماشین هایشان را پارک کردند و عدّه ای

 کوله پشتی و دوربین های خود را بدست گرفته و راهی به سمت جنگل شدیم.


    

    

    

     

    

    

    

     

    

    

   در ابتدای حرکت، دو مسیر برای جنگل نوردی وجود داشت، یکی بالا در سمت چپ و یکی پایین

 در سمت راست، که در عکس زیر می بینید:


     

 

   متأسفانه همه عازم سمت راست شدیم که راهی سخت و پر از گل و لای بود که تنها دو تا سه

 قطعه چوب درخت روی گِل قرار داشت و ما به ناچار از آنجا عبور کردیم، بطوریکه عدّه ای پایشان در

 گل و لای فرو می رفت و گِلی میشد. درادامۀ راه، بازهم زمین پر از گِل بود منتها گِلی نرم و خیس.


    

    

    


   درحال عبورو گذر، آقای دکتر مهران و دو سه نفر ازجمله من مسئول عکّاسی بودیم که عکسهای

 قشنگی از مناظر زیبای طبیعت گرفتیم. ولی بدلیل نبودن نور آفتاب، عکس هایی که گرفتیم قشنگ

 جلوه نمی کرد که پس از چند دقیقه آفتاب ازمرز کوه ها گذشت ومناظر زیبای طبیعت ظاهرو نورانی

 شد.


    

    

    

    


   اضافه کنم دراطراف ما منظرۀ زیبای رودخانه قرار داشت که از آنجا عکس هایی برداشیم. درختان

 هم در فصل پاییز (که به برگ ریزان معروف است)، منظرۀ زیبایی داشتند و از آنها هم عکس هایی

 گرفتیم.


    

    

    

    

    

    


   خانم ها با هم، آقایان هم با همدیگر و بچّه های کوچک هم با یکدیگر صحبت می کردند و خیلی

 جالب بود. از ابتدای حرکت، درحال عبور از جنگل، به خانه های روستایی برخوردیم که چنـد قطعه

 عکس هم از آنها برداشتیم.


    

    

    

    

    


   خلاصه ما هم همین طور مسیر بین رودخانه و خشکی را طی کردیم. دراین سفر، درختان منظرۀ

 بسیار زیبایی داشتند. بعضی از درختان به قدمت ۵۰ تا ۶۰ ساله بودند. درضمن بعضی سنگ ها و

 درختان با علف های کوچک روی بدنۀ خودشان را سبز کرده بودند.


    

    

    

    

    

    

                      

    

     

    

    

    

    

                      

    

    

    

    

    

    

    

    

                      

    

    

    

    

    

    

                      

    

    

    

    

    

    

   

   بعضی از راه های مسیر حرکت ازروی سنگ ها بود و سنگ ها آرایش زیبایی داشتند که درعکس

 زیر، یک نمونه از آرایش آنها (که به صورت پلّه بود) دیده می شود.


    

 

   خلاصه ساعت ۱۰ صبح به یک کلبه ای که قهوه خانه بود رسیدیم که قلیان و کباب پز داشت. در

 همین جایگاه ما اقامت کردیم که صبحانه بخوریم.


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

   قبل از این که صبحـانه آماده شود، آقای یوسفی طنابی را به یک درخت آویزان کرد که بچّـه های

 کوچک در آن تاب بازی کنند و مشغول شوند.


          
    

    

                      
    
    
    
    

   پس از آماده شدن صبحانه، سفره را پهن کرده و مشغـول خوردن صبحـانه شدیم.


    

    

    

    

    

    


   پس از صرف صبحانه به راه خود ادامه دادیم. قبل از حرکت، افراد کوله پشتی هایشان را در آن

 محل گذاشتند و بعد حرکت کردند.


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

 

   در این راه ۵ بار یا بیشتر از رودخـانه عبور کردیم که سخت ترین مرحلۀ عبور از نهـر آب ها در همین

 جا شروع شد. در مرحلۀ اوّل آقای ابراهیم مهدیزاده که در عبور از رودخانه وارد بود، خود را به سمت

 آن طرف خشکی رسانـد و چند تا شاخـۀ درخت را در آب نـهـــر فرو کرد و یکی از شـاخـه های بزرگ

 درخت را درآن قـرار داد و سپـس همگی با قرار دادن دست خود بر روی چوب و قـرار دادن پا در پایین

 آن، راهی آن طرف رودخانه شدند.


    

    

    

    


     امّا آقای فخـر شلوار خود را بالا کشـید و مانی را به کولش سوار کـرد و از روی آب های جاری به

 سمت دوم زمین (خشکی) رفت. خلاصه اینکه با این تدابیر، همه از آب رودخانه گذشتیم و به مسیر

 خود ادامه دادیم.


    

    

    


   در مسیر راه از عنکبوتی که بر روی تار تنیدۀ خودش قرار داشت، عکس گرفتیم.


    


   ضمناً در طی راه، از مناظر زیبای طبیعت هم چند عکس گرفتیم.


      

                      

    

    

    

    

                      

    

    

    

    

    

                      

    

    

    

    

                      

    

 

   ...و باز به راه خودمان ادامه دادیم و به مرحلۀ دوّم عبوراز نهر (رودخانه) رسیدیم که فقط یک تکّه

 چوب درخت روی رودخانه بود (منظور از چوب، پُلی روی رودخانه است). آقای مهـدی زاده و چند نفر

 از روی پل چوبی عبور کردند تا چوب های اضافی را روی آن قـرار دهند؛ البتّه قبل از این عمل پاهای

 خود را در آب رودخانه انداختـه بودند تا به آن سمت رودخــانه رسیدند و عدّه ای هم که باقی مانده

 بودند، از روی پل چوبی گذشتند و امّا در این جا به یک بن بست برخوردیم، زیرا آقای قنبرپور رفته بود

 که مسیر راه پیمایی کوه را چک کند، دید که کوه ریـزش کرده و راهی نیست که ما برویم و در واقع

 اشتباه کرده بودیم که از آب رودخانه به آن طرف رفته بودیم!


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

 

   ناچار باید دوباره برمی گشتیم. عدّه ای از جمله آقای مهدی زاده و جهان دیده  تخته چوبی فراهم

 کرده روی رودخانه بصورت پُل قرار دادند. آقای جهان دیده بازور زیاد از تخته چوب استفاده کرد و آن را

 روی رودخانـه گذاشت و به آن طرف رودخانه رسیـد. همـه برای تلاش و زحمـت او کف بزرگی زدند و

 بالآخره کلّیۀ همراهان برگشتیم و راهی کلبه شدیم.


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

     

   در مرحلۀ سوّم عبور از رودخانه، من از روی تخته چوب گذشتم ولی عدّه ای که آن طرف رودخانه

 بودند، همان جا ماندند تا این که بچّـه ها رسیدند و با استـفاده از یک درخت نازک پُلی ساختند که

 همه کس به راحتی توانستند از روی آن بگذرند. در این موقع، زندایی ناهیـد وارد آب رودخانه شد و

 به آن طرف رفت و دایی علی هم جهت کمک به ایشان خود را به آب زد و کفش هایش را پُـر از آب

 کرد که به او کمک کند!


    

    

    

    

    

    

    

    

    


   و اینک تصاویری زیبا از طبیعت ...

 

    

    

    

    

                      

    

    

    

    

                      

    

    

    

    

    

   به هر حال همه به سلامتی برگشتیم و به سوی کلبه رفتیم و چون لباسهای همه پر از گل و لای

 شده بود به پاکسازی سر و وضع خودمان پرداختیم وآقای جهان دیده هم که دستش پیچ خورده بود

 و درد می کرد، دستش را با پارچه ای بست.


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

     

     

     

        

    

   ساعت یک بعد از ظهر بود و موقع نهار خوردن. پس از صرف نهار و نوشیدن چای، با بوفه حساب و

 کتاب کردیم و پول دادیم و سپس رفتیم.


    

    

    

    

    

     

     

    

    

    

    

        

     

     

     

   

   ناگفته نماند در محل بوفه، گوسفندانی چرا می کردند و همراه گلّۀ گوسفند، گاوهای زیادی هم

 در اطراف بوفه بودند. گله های گوسفند و چوپان محافظ آنها، منظرۀ زیبایی به وجود آورده بودند که

 خستگی را از تن همه بیرون می کرد.


    

    

    

    

    

    


 

   در نهایت تمام ما در راه برگشت به سوی مقصد حرکت کردیم و همه به سلامتی رسیدیم.


    

    

     

    

    

    


          به امید دیدار در سفرهای بعدی


                                      "صفـا پورتوکّلی"


    

     

     

    



سبلان دریاچه ای در آغوش آسمان

  llllllllllllllllllllllllllllllll

             

                سَـبَــــــــــلان


               دریاچه ای در آغوش آسمان



    


   سبلان سوّمین کوه بلند ایران است که در شمال غرب کشور، در استان اردبیل و در ۲۵ کیلومتری

 جنوب شرقی شهرستان مشکین شهر واقع شده. دامنه های این کوهستان عظیم و آتش فشانی

 با ۶۰ کیلومتر درازا و ۴۵ کیلومتر پهنـا، از شمال به شهرستان های مشکین شهر و اهــر، از غرب به

 تبـریـز، از جنوب به سراب و از شرق به اردبیل مشرف است و از کوه های متعدّد بلندی مثل صـائین،

 نرمیق، قوشه داغ و... تشکیل شده و جمعاً ۶۰۰۰ کیلومتر مربّع از سطح آذربایجان را اشغال کرده.


    


   سبلان دارای سه قلّۀ معروف است: قلّۀ اصلی یا آتش فشانی آن سُلطان سـاوالان نام

 دارد و با ارتفاع ۴۸۱۱ متر از سطح آب های آزاد، بلندترین نقطۀ آذربایجان شرقی و غربی به شمار

 می رود. آخرین فوران این آتش فشان مطـبّق، نامشخّص و احتمالاً مربوط به دوران هولـوسن است.

 دو قلّۀ دیگر به نام های هرم و کسری مشهورند.


    


   قلّۀ اصلی به شکل مخروطی زیبا است و دهــانۀ آتـش فـشــان خاموش آن در فصول گرم سال به

 صورت دریاچه ای بی نظیر و دیدنی جلـوه گر می شود. اطراف این دریاچه در تمـام طول سال از برف

 و یخ پوشیده شده که منشاء چشمه های فراوان آب گرم و سرد معدنی دراین منطقه است. روایت

 است: "روزی که برف های سبلان آب شود، قیامت درخواهد گرفت! "


     

    


   وجوه مختلف تسمیه )

 سبلان در زبان ترکی آذربایجانی، ساوالان و در گویش تالشی، سَفَلون یا  سَـوَلون

 گفته می شود.

   ساوالان (ترکی) ---> " ساو " + " آلان "

 "ساو" به معنی: { صدا، پیام، وحی } و " آلان" به معنی: { گیرنده }---> [ سـاوالان یعنی: گیرندۀ

 پیام یا وحی ] که اشاره به ریاضت وگوشه نشینی سی سالۀ حضرت زرتشت دراین مکان دارد.

 درکتاب معروف " چنین گفت زرتشت "، اثر فردریک نیچـۀ آلمانی، به پایین آمدن پیامبر بزرگ ایرانیــان

 از این کوه اشاره شده؛ ازاین رو سبلان مکانی است مقدّس و مورد احترام که حتّی درمیـان بومیان

 منطقه و عشایر، به نام آن قسم یاد می شود!


    


   در روایتی دیگر، "ساو" به معنی: { عدل و داد } است که در کشورهـای ترک زبـان از آن استفاده

 می شود؛ نظیر "ساوجی" به معنی: { دادگر یا دادستان }، پس---> [ ساوالان یعنی: دادگیرنده

 یا ستانندۀ حق(حق ستان) ]


    


   سَفَلون یا سَوَلون (تالشی) ---> " سـَ " به معنی: { بالا } + " وَ " به معنی: { برف } + " لون "

 به معنی: { لانه }---> [ سَوَلون یعنی: آشیانۀ بلند برف ]


    


   آب هوای سبلان نیز همانند دیگر نقاط کوهسـتانی این کشور، در فصـول مختلف سال، دستخوش

 تغییراتی است. در فـروردیـن و اُردیبهشت، هوای قلّه ناپـایدار و طوفانی است. از خرداد و تیر تا پایان

 شهریـور ماه، هوا پایدارتر می شود؛ از این رو، بهترین فصل صعود را تابستـان، به ویـژه مُـرداد مـاه

 دانسته اند. در پاییز و زمستان، طوفان و برف سنگینی در منطقه حکم فرماست که کار صعود از قلّه

 را دشوارتر و به مراتب خطرناک تر می سازد.

    

    

    


   رایج ترین و بهـترین مسیر صعـود، مسیر شـمال شرقی یا همان پنـاهگاه معـروف سـبـلان است.

 صعود از جبهۀ جنوبی، ازمسیر پیست اسکی آلوارس در۳۰ کیلومتری شهر سـرعین صورت می گیرد.

 این مسیر که از سنگ هـای بـزرگ تشکیـل شده، سخت ترین راه صعـود به قـلّه محسوب می شود.

 مسیر دیگری نیز برای صعود از جبهۀ غربی وجود دارد که از رضوان درّه می گذرد.


     

    

   آغاز سفر )

 قرار حرکت: ساعت ۷ بامداد روز پنج شنبه ۲۴ مرداد ۱۳۹۲ - رشت، ابتدای جادّۀ پیـربازار ؛ به علّت

 دوری و سختی احتمالی راه، تنها هفت نفر داوطلب این سفر می شوند. آقای اسفندیار یوسفی،

 مرد خستگی ناپذیر کوهستان، بازهم به عنوان راهنما و پیشاهنگ گروه، مسئولیّت سنگین هدایت و

 رساندن اعضاء به قلّه را می پذیرند.


    


   در کنار ایشان، آقایان فرزاد غلام پور و مهدی جهـان دیده هستند، که هر دو قبلاً در معیّت آقای

 یوسفی به فتح سبلان نائل شده اند. من و ابی وآقای فخر هم به نمایندگی ازسایر بچّه های کوبار

 در این سفر همراه ایشانیم. و بالآخره همنورد جدید ما، جناب آقای منوچهـر ثابت، از دیگر یاران آقای

 یوسفی هستند، که در این سفر برای بار نخست، افتخار آشنایی با ایشان را پیدا می کنیم.


     


   آقای یوسفی به همراه آقای ثابت، سوار بر پژو پارس آقای غلام پور، و من و ابی و آقای فخر نیز با

 L-90 مشکی آقا مهدی راهی سفر می شویم. در ابتدای راه، ساعت ۸ بامداد، برای صرف صبحانۀ

 عدّه ای از دوستان، که هنوز ناشتا هستند، توقّف کوتاهی در حوالی نوخاله داریم...

 

    

    

    


   ...و سپس دوباره راه می اُفتیم و پس از طیّ ۴ ساعت و نیم زمان و مقدار زیادی مسافت، رأس

 ساعت ۱۲:۳۰ به اردبیل می رسیم.


    


   سبلان کوهی است متفاوت و بالا رفتن از آن حدیثی دگر دارد؛ از این رو پیشتر، از آنان که یک یا

 چند تجربۀ موفّق در فتح آن داشته اند، با دقّت و وسواس پُرسه ای می کنیم و هر که به فـراخـور

 حال و توان مقال، پاسخی می دهد که گاه بس نقیض می نمـاید و تردید می فزاید: "نهار مفصّل

 در شابیل...نهار مختصر در اردبیل...حذف کامل نهار..!؟ " و توصیه هایی از این دست، که گره ای

 از توبـرۀ ابهـام نمی گشاید. امّا به فتـوای عقل و ندای دل، اجابت خواستۀ جهـاز هاضمه را ارجح

 می پنداریم و فرو دادن نان و کباب مخصوص اردبیل را انتخاب اصلح!


    

    


   نهاررا که خوردیم، اردبیل را به مقصد شابیل ترک می کنیم. برای رسیدن به این مکان، باید درمسیر

 جادّۀ اردبیل به مشکین شهر حرکت کنیم. تقریباً ۳/۴ راه را که طی کردیم، تابلوی سبز رنگ کوچکی

 درمدخل یک سه راهی درسمت چپ جادّۀ اصلی وجود دارد که به زحمت جلب توجّه می کند، حتّی

 برای کسی مثل مهدی که قبلاً این راه را آمده باشد!


     


   و این تنها نشان بی نشان سـبلان بزرگ است! سوّمین قلّۀ بلـند ایران زمین! و چه غُـرور آفرین که

 حتّی نام سبلان را هم بر روی آن نمی بینی!! به زبـان بیگانه و برای رفع حاجت توریسم بین الملل و

 کوه نوردان جاسوس اجنبی که هیچ! پیشکش سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری،

 که به جای همّت بلند، فقط عنوان بلندی دارد! عجب آنکه نامی به زبان پارسی هم نمی یابی..!


    


   از این جا تا روستای شابیل، ۲۵ کیلومتر راه مانده، فاصلۀ این نقطه تا روستای قوتورسویی نیز

 همین مقـدار است. از روستـای قـوتـورسـویی مسیر دیگری برای رسیدن به پنـاهـگاه وجود دارد که

 بنا به گفتـۀ آنها که رفتـه اند، زیباتر و خلوت تر از مسیر شابیل است؛ با این حال، ما از پیش مسیر

 شابیل را برگزیده ایم.


    


   کم کم از دور سایۀ سبلان پدیدار می شود، که با غرور و وقار معصومانه ای بر زمین نشسته و در

 آسمان صاف و آبی منزل خود، سفره ای سپـید از ابر گسترانده و هزاران چون ما را سخاوت مندانه

 به میهمانی دل خویش فرا می خواند.


    

    


   با پیمودن ۲۵ کیلومتـر مسافت از سه راهی، بالآخره به شابیـل می رسیم. از دور یک جفت سازۀ

 سیمانی نیم کُروی کِرم رنگ با دو گنبد کوچک فوقانی، توجّه هر بیـننده ای را به خود جلب می کند.

 گمان نمی کنم پرهیزکارترین آدم های مبادی آداب نیز بادیدن این Logo اندیشۀ دیگری به ذهنشان

 خطور کند! تا چه رسد به ما بچّه مثبت های سابقـه دار، که آلودگی فکری ما را با هیـچ آنتی بیوتیک

 وسیع الطّیفی نمی توان زدود!!

   برخلاف همیـشه کنجکاوی نمی کنیم که داخلشان چه خبر است؟ ولی ناخواسته آنها را به عنوان

 نماد تصویری روستای شابیل می پذیریم!


     

     


   روستای شابیل از دو نظر مُهم است و انبوه خودروهـای پارک شده در ورودی روستا، ارتباط منطقی

 با همین دو موضوع دارد. نخست مجتمع آبگرم شابیل است که در همۀ اوقات سال پذیرای میهمانان

 متقاضی آب درمانی است تا دمی ازشرّ ما پزشکان دوانویس بیاسایند! و دوّم آغازگاه آشنایی است

 برای رهسپاران کوی سبلان.


    

    

    

   در فرصتی کوتاه، بچّه ها آبی به سر و صورتشان می زنند و حاصل تلاش کلیه ها را دور می ریزند!

 آنگاه با پوشیدن پوتین و لباس های کوه، کوله ها را به دوش می گیرند و خود را برای سفری طولانی

 آماده می کنند.


     

     

    

    


   با گرفتن یک عکس یادگاری، رأس ساعت ۳ بعدازظهر از شابیل به قصد پناهگاه خارج می شویم.


    

    


   شیب اوّلیّـه نسبتاً تنـد است و حرکت ما قدری کُنـد، به خصوص من که با ۱۶ کیلوگرم کوله و یک

 دوربین عکّاسی یک کیلویی، بیشترین بار را در گروه حمل می کنم. مضاف بر این که خود عکّاسی

 از سرعت من بیش از سایرین می کاهد.


    

    

    

    

    

    

    


   با این که بهترین فصل را برای صعود انتخاب کرده ایم، ولی اثر چندانی از کوه نوردان دیگر در مسیر

 دیده نمی شود. دلیلش را بارسیدن به پناهگاه و مشاهدۀ خیل جمعیّت باشنده در آن جا فهمیدیم.

 وجود جادّۀ خاکی بین شابیل و پناهگاه و در دسترس بودن لندرُورهایی که این فاصله را نیم ساعته

 طی می کنند، باعث شده بیش تر کوه نوردان تن آسا، هزینۀ بالا رفتن با این خودروهای پُر قدرت را

 به ۵-۴ ساعت پیاده روی با صرف وقت و انرژی فراوان ترجیح دهند!

 

    

    

    

    


   ابی را هرگز این قدر خسته نیافته ایم. بسیار Low Energy با Mood پایین و چهــره ای افسرده

 که بی اختیار انسان را به یاد بدهکاری ها و گرفتاری های شخصی می اندازد! نه حال عکس گرفتن

 روی صخره ها را دارد و نه حوصلۀ دوربین دست گرفتن! مهدی هم برای خندیدن دست تنها شده!


    

    

    


   با رسیدن به سطحی نسبـتاً صاف، قدری استراحت و گلویی تر می کنیم. درست مجاور کابل های

 بسیار قطور و زنگ زدۀ فولادی که سال ها است روی زمین فرو اُفتاده و پروژه ای ناتمام و پُرهزینه که

 لابد قـرار بود روزی روزگاری تله کابینی باشد و حال این گونه مظلوم و مهجور به حال خود رهـا شده!

 درست مثل هزاران هزار طرح عمرانی دیگر که خدا می داند برای ناتمام گذاشتن آن ها، چند میلیارد

 تومان از سرمایه های ملّی این کشور به باد رفته!


    

    

    

    

    

    

    


   جانی دوباره می گیریم و راه می اُفتیم تا به موقع به پناهگاه برسیم.


    

    

    

    

    

    

    


   از آخرین تپّه که بالا می رویم به یک منطقۀ کفی می رسیم و کوه پیمایی کمی ساده تر می شود.

 اگر چشمان تیزبینی داشته باشی، در اُفق دوردست، سواد پنـاهگاه پیداست و پیش از آن شاید در

 امتداد جادّه، لندرُوری را هم ببینی؛ اگرنه که باید از دوربین دوچشمی یا لنز تلۀ یک دوربین عکاسی

 خوب استفاده کنی.


    

    


   قبل از رسیدن به پناهگاه، در سایۀ مهربان تخته سنگی بزرگ، فرصت کوتاه دیگری برای استراحت

 پیدا می شود که همه از آن استقبال می کنیم.


    

    


   هر کجا جویباری باشد و زمین مستعدّی، سبزینه ای می روید و سفره خانه ای می شود رایگان

 مر گلّه ای را که سیر از آن بچرد.


    

    

    

    

    

    


   در یکی دو کیلومتر باقی مانده تا پناهگاه، باید حدود ۱۰۰ متر دیگر بالا برویم.


    

    

    


   سرانجـام با کمتر از چهار ساعت کوه پـیـمایی، رأس ساعت ۶:۴۷ بعدازظـهر به پناهـگاه می رسیم.

 پناهگاه، ساختمانی است محکم در بلندی ۳۷۰۰ متری، که از سنگ و آجر و آهن و سیمان درست

 شده و با داشتن دو منارۀ بلند و نماهای گنبدی شکل، بیش تر شبیه مساجد و اماکن مذهبی است

 تا جان پناهی برای اسکان موقّت کوه نوردان!


    


   با دیدن افزونی باشنـدگان در محل، فکر استراحت شبانه در ساختمان پنـاهگاه را فـوراً از سر بیرون

 می کنیم، به خصوص وقتی می شنویم پناهگاه را اتاق بندی کرده و اجاره می دهند! ولی دست کم

 خوش حالیم که با دوراندیشی و قبول زحمت مهدی، چادری برای اقامت امشب دراختیار داریم؛ گرچه

 در این ازدحام، یافتن جایی برای ایستانیدن آن، خود معضل بزرگ تری است!


    


   هنوز هوا آن قدر روشن هست که برای هم هوایی بتوان چند صد متر دیگر بالا رفت و پایین آمد، ولی

 بچّه ها ترجیح می دهند انرژی باقی مانده را برای صعودصبح زود نگه دارند. آنها تا رسیدن به قلّه، باید

 ۱۱۱۱ متر دیگر اوج بگیرند!

   برای نوشیدن چای، بیـرون بوفۀ پنـاهگاه، روی سکّویی سیمـانی نشسته ایم که پردۀ دست نویس

 هیئت کوهنوردی استان اردبیل باعنوان « گواهی صعود به قلّۀ سبلان با طرح جدید بین المللی»

 توجّه ما را جلب می کند. نمی دانم این گواهی با چه معیـاری یک کیلومتر پایین تر صادر می شود! و

 اساساً به چه دردی می خورد! امّا وقتی می بینم اعطای مدارک جعلی دکترا و مهندسی، و خرید و

 فروش سئوالات امتحانی دررقابت های مهمّ علمی، نظیر کنکور سراسری یا آزمون دستیاری پزشکی،

 کار چندان دشواری نیست، مشاهده و درک این آگهی، خیلی آزارم نمی دهد!


    


   توقّف طولانی پس از چند ساعت کوه پیمایی و کاهش تدریجی دمای بدن، موجب احساس سرما

 و لرز جبرانی می شود و دقایقی بعد، ما را به پوشیدن لباس گرم وامی دارد.


    


   از پشت خنده های زورکی هم می توان چهرۀ ناشاد ابی را به خوبی تشخیص داد و دانست که

 این ابی، همان ابی همیشگی نیست! بیماری ارتفـاع دارد یا اختلال خانـوادگی ناشی از سفـر دو

 روزه؟ فقط خدا می داند و کُلّ خلائق!!


    


   با تاریک شدن هوا، بهانه ای برای گستردن چادر پیدا می کنیم.  برای این کار، سطح صاف کوچکی

 می یابیم در مسیر عبور جمعیّت، که بدترین جای ممکن است ولی تنها جای موجود!


    


   به خاطر فشار پایین اُکسیژن، اشتهایی برای خوردن شـام نداریم و بهتر می بینیم شب را با معدۀ

 تهی سپری کنیم. به وزن کنسروهای لوبیا و سایر موادّ خوراکی می اندیشم که ۴ ساعت بی جهت

 روی دوشم سنگینی می کرد!


    


   هوای بیرون به قدر کافی سرد شده که ماندن در داخل چادر را برتری دهیم. برای هفت نفر، چـادر

 بزرگی نیست ولی برای دل های بزرگ با خواسته های اندک، فضای کافی برای غُنودن دارد!


     


   کیسه های خواب را پهن می کنیم. آقای فخـر، مهدی، من، ابی و آقای ثابت به ترتیب از راست به

 چپ در کنار هم به موازات دیوارۀ عرضی چادر؛ و آقایان یوسفی و غلام پور نیز عمود بر ما در مجاورت

 درب و درامتداد طول چادر. امّا زهی خیال باطل...! خوابیدن درآن موقعیّت مثل این است که بخواهی

 در پانزده دقیقۀ آخر بازی فینال جام ملّت های اروپا، در دایرۀ وسط زمین تشک پهن کنی و با آرامش

 بخوابی!


    


   همهمۀ بی امان و سر و صدای لاینقَطَع مسافران سبلان، که عمدتاً هم وطنان آذری زبان هستند،

 خواب را بر چشمان همه حرام می کند. رفتار و گفتارشان هیچ شباهتی به اخلاق کوه نوردی ندارد.

 گاه در دل شب فریاد "یاشاسین ساوالان" سر می دهند و گاه آسمان منطقه رابا فشنگ های منوّر

 روشن می کنند و تو را به یاد جبهۀ جنگ می اندازند!

   به سختی چند ساعتی چشم بسـته دراز می کشیم، امّا خواب هرگز! پیش ازساعت ۴ صبح بیدار

 وآمادۀ رفتن می شویم. گروه های زیادی قبل ازما حرکت کرده اند. برای خوردن یک پاکت شیر و چند

 عدد خرما، اشتهای کافی دارم.

   درست پیش از حرکت، حال مهدی دگرگون و از همراهی ما منصرف می شود. برخلاف میل باطنی،

 چاره ای جز پذیرش آن چه روی داده، نداریم. کوله ها را نزد او داخل چادر می نهـیم و سبک بار رأس

 ساعت ۴:۰۴ بامداد راه می اُفتیم.


    


   هـوا کاملاً تاریک است و اگر روشـنایی چراغ پیـشانی نباشد، هیچ جایی در این شب دیجـور پیـدا

 نیست. اضـطرابی شیـرین سراسر وجود ما را فرا گرفـته است. آهسته گام برمی داریم و در امتداد

 خطّ نور صـدها چراغ پیشـانی، بالا می رویم. پایین ما هم همین خطّ نور دیده می شود. برای نشـان

 دادن زیبایی واقعی این نما، سه پایه ای لازم است بااندکی وقت و حوصله، که چون ابزارش نیست،

 به گرفتن یک عکس ساده و غیر حرفه ای بسنده می کنم.


    


   شیب اوّلیّه خیلی تند است و هوا هم تدریجاً رقیق تر می شود. بنابراین، هر از گاهی می ایستیم

 و به بهانۀ گرفتن یک عکس، تجدید قـوا می کنیم.


    


   از این جا در زمـان های مختلف، همه نوع صبحی را می توان دید و اقسـام آن را از هم باز شناخت:

 صبح کاذب، صبح صادق، طلوع فجر، صبح شرعی و غیر شرعی و ...خلاصه هر روشنی که آغاز روزی

 نو را نوید می دهد.


    

    

    

    


   در همان ابتدای راه، دو تابلوی کوچک در مسیر حرکت جلب نظر می کند که یادوارۀ دو کوه نورد

 جان باخته در همان نقاط است. مرحوم حاج محمّدقلی جعفر زاده و مرحوم مجیـدی که به ترتیب

 در هشتم شهریور ۸۶ و بیستم تیر ۸۰ به آسمان یار صعود کردند. خدایشان بیامرزاد! 


    

    

    

    

    

    

    


   بالاتر که می رویم متوجّه چادرهایی می شویم که شبانگاه گذشته در جاهای مسطّح و مناسب

 این ارتفاع نصب شده تا مکان امنی باشد برای بیتوتۀ شبانۀ عدّه ای که بامداد، عزم سبلان دارند؛

 و پشیـمانیم از این که چـرا ما چنین نکردیم؟ هم گامی فراتر بود در هم هوایی و هم مأمنی مؤتمن

 به دور از غوغای همسایگان عربده کش طبقۀ همکف!


    

    

    


   با اوج گرفتن بیش تر، رفته رفته آثار خستگی و خواب آلودگی ناشی از کاهش فشار اُکسیژن، در

 سیمای تک تک بچّه ها پدیدار می شود.


    

    

    

    

    

    

    


   صحنه هایی همانند تصویر زیر را در طول مسیر زیاد می بینی و گمان می کنی اینان مدّت هاست

 نخوابیده اند! به خصوص وقتی از ارتفاع ۴۰۰۰ متر فراتر رفته باشی.


     


   میان پرده ای برای اظهار فضل! )

 -----------------------------------------------------------------------------------

   فشار کلّ گازها در هوا، یعنی فشار جَو یا Barometric pressure، با صعود به ارتفاعات بلندتر،

 به تدریج کاهش می یابد. این مسئله، علّت اصلی تمام مشکلاتی است که گریبانگیر صعودکنندگان

 به ارتفاعـات بلند می شود؛ زیرا با کاهـش فـشار بارو متـریک، فشـار سهمی اُکسیژن نیز به همـان

 نسبت کم می شود. در این صورت، می توان انتظار داشت که فشار اُکسیژن در حُبـابچه های ریوی

 نیز کاهش یابد.


    


   در ارتفـاعات کم، فشار اُکسیژن حُبابـچه ای به همان میـزان فـشار اُکسیژن جَو کاهش نمی یابد،

 زیرا با زیادتر شدن تعداد تنفس دردقیقه، تهویۀ ریوی بیشتر می شود و کمبود اُکسیژن جَو را جبران

 می کند.

    

    


   به طور معمول، تهویۀ ریوی تا ارتفاع ۲۴۰۰ متری، افزایش قابل ملاحظه ای پیدا نمی کند. بالاتر از

 این حد، مکانیزم تحریکی گیرنده های شیمیایی موجود در سُرخرگهای ناحیۀ گردن و قفسۀ سینه،

 تدریجاً تهویه را افزایش می دهد تا در ارتفاع تقریبی بین ۴۸۰۰ تا ۶۰۰۰ متر، به بیشینه مقدار خود،

 یعنی حدود ۶۵% فراتر از حد طبیعی برسد؛ البـتّه این در شرایطی است که شخص به طور حاد در

 معرض ارتفاعات بلند قرار گیرد، و گرنه ماندن فرد در مناطق مرتفع برای چندین روز، تهویه را تا حدود

 %۳۰۰ افزایش خواهد داد.


     


   علائم کمبود اُکسیژن در بدن ( Hypoxia )، که ازارتفاع تقریبی ۳۶۰۰ متر به بالا شروع می شود،

 عبـارتنـد از: خستـگی جسمی و روانی، ضعـف و گرفتـگی عضلانی، خواب آلودگی، سردرد، گیجی و

 منگی، تهوّع، بی اشتهایی و گاهی احساس سرخوشی و نشئگی.

   شدت این علائم، به خصوص سردرد، با افزایش ارتفـاع، زیادتر می شود و ممکن است علائم مغزی

 گاهی تا مرحلۀ تکان های عضلانی و تشنّج پیشرفت کنند و درارتفاع بیش از ۶۹۰۰ متر، در فردی که

 با این ارتفاع سازش پیدا نکرده، حتّی منجر به اغما گردد.


     


   یکی از مهم ترین اثرات هایپوکسی (کاهش اُکسیژن بدن)، کاهش قدرت روانی است که قضاوت،

 حافظه و انجام کارهای دقیق را مختل می سازد. به طور معمول، عملکرد روانی فرد تا ارتفاع ۲۷۰۰

 متری، کاملاً طبیعی باقی می ماند.


     


   با شدیدتر شدن هایپوکسی، مرکز کنترل تنفّس در بصل النّخاع، غالباً درعرض چند دقیقه به علّت

 کمبود سوخت و ساز در سلّول های عصبی، تضعیف شده و تنفّس به جای آن که افزایش پیدا کند،

 به طور ناگهانی کاهش یافته تا این که سرانجام متوقّف و باعث مرگ می شود.


    


   بیماری کوه گرفتگی حاد ) تعدادکمی ازافرادی که به طور سریع به ارتفاعات بلند صعود می کنند،

 به شکل حاد بیمار شده و درصورتی که به آن ها اُکسیژن داده نشود و یا به ارتفاعات پایین تر انتقال

 نیابند، می میرند. این بیماری چند ساعت تا حدود ۲ روز پس از صعـود بروز می کند و دو عارضۀ مهم

 دارد که هر دو بالقوّه و در صورت عدم درمان، کشنده اند:

 ۱- ورم حادّ مغزی ( Acute Cerebral Oedema )

 ۲- خیز حادّ ریوی ( Acute Pulmonary Oedema )  


    


   سازش با فشـار پایین اُکسیژن ) هرگاه شخصی برای چنـدین روز، هفته یا ماه در ارتفاعات بلند،

 اقامت کند، بدن وی به تدریج با فشار پایین اُکسیژن تطابق حاصل می کند. این سازش را اصطلاحاً

  آکلیماتیزاسیون ( Acclimatization ) گویند.


    


   در فرد آکلیماتیزه، اثرات زیان آور هایپوکسی، کاهش می یابد و شخص قادر خواهد بود که کارهای

 سخت تری انجام دهد یا به ارتفاعات بازهم بالاتری صعود کند.


    


   آکلیماتیزاسیون با مکانیزم های مختلفی انجام می شود، که از جمله مُهم ترین آن ها می توان

 افزایش میزان تهویۀ ریوی، افزایش گویچه های سرخ و هموگلوبین خون، بالارفتن ظرفیّت انتشاری

 ریه ها، افزایش تعداد رگ های بافتی و زیاد شدن قدرت سلّول ها در مصرف اُکسیژن را نام برد.


    

    

 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------    

   مسیر سنگلاخی و ناهموار پناهگاه تا قلّه، کاملاً مشخّص و پاکوب و در جاهـایی دارای پرچم های

 راهنما است. صعود از یال شرقی، با وجود شیب تندش، رایج تر و امن تر است. دورنمای حرکت کُند

 و یک نواخت دسته جات انسانی که سبـلان را درمی نوردند، به کُلُنی مورچگانی مانَد که هم هدف

 دیوار راستی را بالا می روند!


    

    

    

    


   برای خیلی از آنهایی که به دیدار سبلان شتافته اند، این مکان تنها کوهی بلند برای صُعود نیست،

 بلکه مِیقاتی است عظیم که زن و مرد، پیر و جوان، و خُردو کلان نمی شناسد. همه آمده اند، خیلی

 ساده و بدون تجهیزات آن چنانی، کمر همّت بسته اند وگویی مکلّفند که برای به جا آوردن مراسمی

 شبه مذهبی، سالی یک بار خود را به زیارتگاه این پیر طبیعت برسانند!


     

    


   در ارتفاع حدوداً ۴۷۰۰ متری از شیب کلّی کوه کاسته می شود و ما خُرسند از این تغییر، به سوی

 هدف نهایی پیش می رویم.


     

    


   بیش تر زائرین این دیر، آذری اند. از فریادهای گوش خراش "یاشاسین ساوالان" آن ها پیداست،

 و اشعار ترکی که با صدای بلند می خوانند، در تمام مدّت و در تمام طول این راه سخت و ناهموار!

 تا خود قلّه! گویی برای غُرّش و غریوشان هیچ اُکسیژنی نیاز نیست!

   امّا ژرف که می نگری درمی یابی که چرا نفسشان از جای گرم بلند می شود؟! ارتفاع اردبیل از

 سطح دریا ۱۳۳۸ متر، تبریز ۱۳۵۱ متر، مشکین شهر ۱۳۹۴ متر و... وقتی زیستگاه طبیعی همگی

 بالای ۱۳۰۰ متر است، به بچّه های ما درود می فرستی که از جلگه ای پست به ارتفاع ۵-۴ متر از

 سطح دریا، آن هم بدون هم هوایی و از خود شابیل، این گونه مردانه بالا آمده اند!


    

    

    


   کم کم از دور، سنگ محراب خودنمایی می کند. سنگ محراب، صخره ای است سِتُرگ و عمود،

 که می توان آن را به تعبیری دروازۀ ورودی قلّه دانست و نشانه ای آشکار از نزدیکی مقصد.


    

    

     

   برای رسیدن به آن، شیب بسیار تندی را از لابه لای سنگ های بزرگ، خشن، ناپایدار و غلتــان

 طی می کنیم.


    


   نمای بیرونی سنگ محراب، چندان اختصاصی و گویای شکل و ارتفاع واقعی آن نیست...!


    


   ...امّا جلوۀ درونی آن، گونه ای دگر است. با سطحی صاف و متخلخل و قامـتی اُستوار و با اُبهّت،

 که به خوبی آن را از سنگ های مجاور متمایز می کند. روایت است که در زمان زرتشتیان، اجساد

 افراد مشهور و مُهم را در پای آن می گذاشتند.


                      

    


   در سایه سار جایگاه بزرگان، اندکی می آساییم و آن گاه، واپسین گام ها را به سوی قلّۀ سلطان

 برمی داریم.


    

    


   با پشت سر گذاشتن سنگ محراب و عبـور از توده های انباشـتۀ برف، با شیب ملایمی به دهانۀ

 آتش فشانی قلّه و دریاچۀ زیبا و باشکوه آن می رسیم و پس از ۵ ساعت و ۳۵ دقیقه کوه پیمایی،

 رأس ساعت ۹:۳۹ بامداد، به فتح بلندترین نقطۀ سبلان نائل می شویم.


    

    

    

    

    

    


   زیبـایی دریاچه قابل توصیف نیست. باید همین جـا باشی و ببینی. تصوّر این که در بلنــدترین نقطۀ

 دو آذربایجان، چنین آبگیری وجود داشته باشد، به سادگی درذهن نمی گنجد؛ امّا وقتی با چشمان

 خودت می بینی، ناچاری باور کنی. زاویـۀ تابش نور و انعکاس آن از سطح دریـاچه، جلوه های زیبا و

 رنگ های متفاوتی به آن می دهد که واقعاً خیره کننده است!


    

    

    

    


   تا حدّی که ممکن است هوش از سر برخی برُباید و آنان را وادارد تا بی اعتنا به بُرودت آب، به آن

 تن و جان بسپارند!


    


   همانند سایرین، ما نیز بارسیدن به قلّه و دیدن دریاچه، خستگی و کمبود اُکسیژن را از یاد می بریم

 و باگرفتن عکس های تکی وجمعی مختلف، این خاطرۀ ماندگار زندگی خویش را ماندگارتر می کنیم.


     

     

    

    

    

    

    

    


   از ساعت ۱ بعدازظهر به بعد، معمولاً مه غلیظی قلّه و اطراف آن را می پوشاند و شناسایی مسیر

 را دشوار می سازد؛ از این رو یک ساعت پس از درنگیدن در قلّه، رأس ساعت ۱۰:۴۰ آهنگ بازگشت

 می کنیم.


    


   در مسیر نزول هم چشم اندازهای منحصر به فردی دیده می شود که متأسّفانه برای دیدار نزدیک

 آن ها، وقت کافی وجود ندارد. همانند دریاچۀ دوکی شکل زیر که با دوربین شکار شده: 


    

    


   طبیعت، پیکرتراش ماهری است. نمونه های متعدّدی از آثار وی را می توانید بدون پرداخت هیچ

 هزینه ای، در نمایشگاه دائمی سبلان نظاره کنید!


    

    


   نزول، ۲ ساعت و ۱۰ دقیقه بیش تر طول نمی کشد. آقای یوسفی مسیر دیگری را در مجاورت

 مسیر صعود پیشنهاد می کند که اگرچه شن اسکی و برای صعود نامناسب است، ولی سرعت

 و سهولت پایین آمدن از آن به مراتب بیش تر است و اگر کمی احتـیـاط کنی، مسیر امنی خواهد

 بود.


    

    

    

    


   ساعت ۱۲:۵۰ بعـدازظـهر در محوطۀ پناهگاه، کنار مهــدی هستیم و جمعیّت کثیری بساط بسته،

 آمادۀ برگشتن به شهر و دیار خودند. از بچّه های ما دیگر کسی انگیزه و توانی برای بازگشت پیاده

 به شابیـل را ندارد. به تنـدی چادر و کوله ها را می بندیم و چشم به راه خودروهـای لندرور، در صف

 انتظار می ایستیم.


    


    امّا به رسم معهود و ناپسند ما ایرانیان، که نادیده انگاشتن حقوق دیگران را معادل زرنگی و زرنگی

 را اسباب ترقّی می دانیم، هرچه شکیـبایی می کنیم، صف انتظار تکانی نمی خورد وخودروها، داخل

 نشده بارگیری می شوند! ناگزیر کسوت عام به تن کرده همرنگ جماعت می شویم و لندروری را در

 بین راه به شیوۀ قُطّاع الطّریق کرایه می کنیم!

   حدود ۴۰ دقیـقۀ بعد شابیل هستـیم و آمادۀ بازگشت به خانه، تا پروندۀ سفر به سوّمین قلّۀ بلند

 ایران عزیز را هم پیروزمندانه ببندیم.


    

    



               فرحناک و توانا باشید


            _____________میر محمّد صادق مهـــران____________

                                        ------------------------

 

   منابع و مآخذ:

 ______________________________________________________________________

  

   اینترنت >>>   فهرست مرجع کوهنوردان_بانک جامع اطّلاعات کوهنوردی ایران

                               

                                                     http://koohnavardan.ir/


                          کوهنوردان زرتشتی ایران                 www.kziran.com         



                          ویکی پدیا_دانشنامۀ آزاد     /fa.wikipedia.org/wiki  



   کتاب >>>>    فیزیولوژی پزشکی گایتون_هال ( ویرایش دوازدهم-2011 )

 


 



  



  


صعود به کوروبار و لاسه سر

  


 به نام آنکه هسـتی نام از او یافت



    فلک جنبش، زمین آرام ازاو یافت



      خــدایی کآ فـرینـش در سُـجــودش

 

         گـواهی مُـطـلـق آمـد بـر وُجـودش


 

 

                     

   ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

   ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

 صعود به کوروبار و لاسه سر

 ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ


 

    

    

    

    

    

    

   

 

   نوشتار : شهرزاد فخر رحیمیان


  



   تصاویر : ابراهیم مهدی زاده ؛ صفا پورتوکّلی


 

  

  


   این بار، این افتخار نصیب بنده شد تا سفر نامه را بنویسم.


 به رسم احترام ابتدا سه نفری که مهمان ما بودند و اوّلین بار بود با ما همسفر شدند:


          سرکار خانم مرجان تقوی (خواهرآقای مجید تقوی)


    



   وآقایان وفا و صفا پورتوکّلی (خواهرزاده های آقای مهران)


    


   و سایر اعضا، آقایان و خانم ها :


                     پدرگرامی خودم، فریدون فخر رحیمیان

    

           (سرپرست و راهنمای گروه)


  


                     

                     میرمحمّد صادق مهران


    



                   علی مهـران (برادرآقای دکترمهران)

    

    



                                        ناهـیــد میرمیـناچی


    



                              صهـبــا جون


    




                        میـنــا فـرّخ و حامــد فـرّخ


    



      پروانه نبی زاده و مجیـد تقـوی (عقب دار گروه)


    



                                      زهـرا مؤمـن پور


    



                                ابراهـیــم مهــــدی زاده


    



                               و    سعـیــد نوروزی فر


    


   و حال شرح این سفر:

 قرار بود ساعت ۵:۳۰ صبح روز جمعه ۲۱ تیرماه ( ۱۲ ژولای ۲۰۱۳ ) از فلکه جهاد حرکت کنیم

 اما تا همه بیایند با ۱۷ دقیقه تأخیر حرکت کردیم.


    


   ساعت ۶:۵۰ به ماسوله رسیدیم.


    


   بعداز آماده شدن گروه، راهنما توضیح داد که ما ۲ ایستگاه داریم: اول کوروبار وبعد لاسه سر.

 کسانی که خسته شوند کـوروبار می مانند و آنهـایی که می توانند به لاسه سر می روند؛ و

 به این ترتیب ساعت ۷ از ماسوله راه افتادیم.


    

    


   چند تصویر از ماسوله و مسیر:


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

     

     

     

     

     

    

    

         

   بعداز کمی پیمودن راه، به یک دو راهی رسیدیم (که طبق معمول آقای مهـدی زاده برای

 یافتن جا برای صرف صبحانه و گذاشتن چای، جلوتر از گروه رفته بودند) که راهنـمـا گفت از

 سمت چپ راه آسان تر است اما چون احتمـال دادیم که آقـای مهدی زاده از سمت راست

 رفته باشد، تصمیم گرفتیم از همان مسیر برویم؛ اما در همان حین آقای مهدی زاده تماس

 گرفتـند و گفـتند از سمت چپ بیایید که اوّل و آخر گـروه عوض شد! من هم که تا آنجا کمی

 خسته شده بودم و تقریبا آخر بودم با این حرف انرژی گرفتم و با صهبا شدیم اوّل از همه!!!


    

    

    

    

    

   فکر می کنم که بعد از صرف صبحانه ساعت ۸:۱۰ بود که عزم رفتن کردیم...


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

 

   ... و این هم کتری معروف!


    


   خانم مؤمن پور هم کلّ راه را به کمک آقای مهدی زاده آمدند اما بیشتر از همه غُر زدند که

 چرا راه سخت است؟!


    

    


   این کوچولو هم، که اگر اشـتباه نکـرده باشم، دو سال بـیـشتر نداشت، با مامان و باباش

 اومده بود!


    

    

     

   و بالآخره مسیر با شوخی های سایر عزیزان خصوصاً آقای تقوی طی شد.


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    


   ساعت حدود ۱۰:۳۰ بود که ما به کوروبار رسیدیم...


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    


   ...و چون آفتاب بود و خانم ها هم گفتند جایی بشینیم که سایه باشد، رفتیم زیر درختی

 که فکر می کنم حدوداٌ ۳۰۰-۲۰۰ سال قدمت داشت، نشستیم.


    

    

    

    

    

 

   آقای مهران و آقای مهدی زاده و آقای فخر بعد از استراحت کوتاهی ساعت ۱۰:۵۲ به مقصد

 لاسه سر حرکت کردند.


    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    

    


   از آنجـایی که بعد از نشستن ما سایه شد و مِـه آمد و سردمان شد، چوب جمع کردیم و

 آقای تقوی هم زحمت روشن کردن آتش را کشیدند.


    

    

    

    

                       

    

    

    

    


   آقای نوروزی فر هم از چشمه آب آوردند برای چای.


    

    

    

                       

    

    

    


   بعد از روشن شدن آتش، آقای تقـوی مدام به شوخی می گفتند: " آخه مهدی زاده هم

 بلده آتیش روشن کنه؟ چی بود صبح؟! فقط دود تحویل ما داد! ببین، اینو می گن آتیش! "

 ولی از حق هم نگذریم، عجب آتیشی بود!


    

    

    

    

    

   همه دور آتش جمع شده بودیم و بزرگتر ها هم که یادی از دوران کودکی شان کرده بودند،

 درمورد کارتون های مورد علاقه شان صحبت می کردند!


    

    

                   

                           

    

    

    


   ساعت ۱۲:۴۵ بود که دیدیم یک نفر با لبـاس قرمز از کوه پایین می آید، که صهبــا فکر کرد

 آقای مهدی زاده ست و شروع کرد به صدا زدن باباش؛ و آنها هم جواب می دادند! اما بعد از

 مدتی متوجه شدیم گروهی که با فاصلۀ زیادی از ما نشسته بودند و ما آنها را نمی دیدیم،

 جواب ما را می دهند! وجالب اینجاست که گاوی هم که آنجا بود بعد از آنها جواب می داد!!!


    

    

    


    و خلاصه ساعت ۱۳:۱۵ بود که برگشتند (این را هم اضافه می کنم که آقای مهران گفتند

 ساعت ۱۲:۱۵ از لاسه سر راه افتادند).


     

     

     

     


   بعد نهار خوردیم و بعد از آن چای و میوه.


     

     

     

     

     

     

     

     

     

    

     

     

        


   ساعت ۱۴:۴۵ از کوروبار آمادۀ حرکت به ماسوله شدیم. در راه برگشت هم کمی باران آمد

 و تا برسیم من که رسماً موش آب کشیده شده بودم!


    

    

    

    

     

   و ساعت ۱۷:۳۰ به ماسوله رسیدیم و به رشت برگشتیم. و ما با کمی توقف در فومن،

 ساعت ۱۹:۳۰ به رشت رسیدیم.


 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ


 من در آخر از خوانندگان محترم تشکّر میکنم که وقت گذاشتند،

                                                           و عذر می خواهم اگر بد نوشتم!

                       (من همیشه با انشا نوشتن مشکل داشتم) به بزرگی خودتون ببخشید.



                                Dream what you want to dream

                         Go where you want to go

                               Be what you want to be

                      Because you have only one life

                           And one chance to do all the things

                                    You want to do


    

    


  هرچه می خواهی آرزو کن


      هرجایی که می خواهی برو


              هرآنچه می خواهی باش


 چون فقط یک بار زندگی می کنی

 

    و فقط یک شانس داری


              برای انجام آنچه می خواهی



    


                                      

گِردسایه، سفر تجربه ها


            تقدیم به فداکارترین عضو گروه کوبار، ابـــی،

   که اگر درخواست او نبود، هرگز زیر بار نوشتن این سفرنامه نمی رفتم!


   



     گِـــــردســـــایه



 سفـر تجربـه هـا


 

   


     ساعت ۴ بامداد روز جمعه، بیست و چهارم خرداد ۱۳۹۲، میدان جهــاد رشت، وعده گاه

   ۱۱ کوه نورد سحرخیز، مصمّم برای فتح گردسایه، برنامه ای انجام نشده از سال گذشته


   


     ۴:۱۴ حرکت از رشت با خودروهای شخصی، توقّفی کوتاه در ورودی شهرستان فومـن،

   برای پیوستن سه همسفـر نا آشنـا، که قـرار بود یکی از آن ها سکّان هدایت گـروه را به

   دست گیرد.


   


     تا اینجا همه چیز عالی و طبق روال معمول بود، امّا نرسیده به ماسوله، اوضاع دیگرگونه شد!

   اختلاف نظر یا سوء تفاهُم؟! ظاهراً ماجرا به معنی دوّم نزدیک تر بود!


   


     در حالی که همه درانتـظار پیچیدن خودروی حامل راهـنما به فرعی طرف راست بودند،

   فرمان خودرو به سمت چپ متمایل شد..! به طرف گردسایۀ گسـکره! و خاطـرۀ آن صعـود

   سخت بچّه های کوبار درخُرداد سال ۸۸ درمعیّت آقای آشوغ، درحال زنده شدن بود که...


   


     ...مورد اعتراض و مقاومت بچّه ها، به ویژه بابک قرار گرفت؛ که به هیچ وجه حاضر نبودند

   دوباره آن مسیر طاقت فرسا را طی کنند!


   


     درمقابل، راهنمای ما قرار داشت که هیچ گاه به قلّۀ گــردسایۀ اصلی دست نیافته بود!

   قلّه ای که علی الاُصول باید بین قلل تروشوم و شاه معلّم پیدایش می کردیم و راهنمای

   ما تنها مسیر آغازین آن را می شناخت.


   


     خلاصه پس از شور نهایی تصمیم بر آن شد که به سوی گرد سایۀ اصلی ره بسپاریم و

   برگ رخشندۀ دیگری بر دفتر تجارب نُوین کوه پیمایی گروه کوبار بیفزاییم.


   


      با پارک کردن خودروها در انتهای مسیر ماشین رو، از ساعت ۶ بامداد حرکت به سوی قلّه

   آغاز شد.


    

    


     حرکت ۱۴ مرد پُرتوان به سرپرستی و راهبری آقای ناصـر بِشکول از شهرستان فومن


   

   

     مردانی با عزم جزم برای سفر به گردسایه، که نمی دانستند چه در انتظار آن ها ست؟!


   

   


     فرصتی کوتاه برای کم کردن لباس ها، جهت عبور از یک مسیر پُرشیب در ابتدای راه


   


     مسیری سخت و نفس گیر، که پیش تر هم تجربه شده بود؛ در پاییز ۸۹، هنگام صعود به قلّۀ

   تـُروشــوم.


   

   

   

   

   


                                              فریدون فخر رحیمیان

     مرد کوه های سخت، که قبلاً هم این راه را آمده بود و می دانست برای فتح قلّه، تا چه اندازه

   باید آب بدنش را از دست بدهد!


   


     ...گاه استراحتی کوتاه و شوخی و خنده ای برای رفع خستگی و بازیافت انرژی، و نیز بهانه ای

   برای گرفتن چند عکس یادگاری با طبیعت و دوستان!


   

   

   

   

   


     پس از یک ساعت و نیم شیب نوردی سنگین و لاینقَطَع و تحمّل گرسنگی، بالآخره رأس ساعت

   ۷:۳۰ بامداد به کلبه و چشمۀ آب رسیدیم.


   

   

   


     خوش و بش آقای بشکول با پیرمردی قد کوتاه، ساده دل و سرزنده که درکلبه ای به سادگی

   دلش می زیست و مرا به یاد شعری انداخت که سال ها پیش استادم در کلاس خوشنویسی

   برایم سرمشق گذاشته بود :


         تکلّف گر نباشد خوش توان زیست     تـعـلّـق گـر نبـاشد خوش توان مُـرد

 


   


     و چند گام جلوتر سفرۀ صبحانه پهن شد...


   


                                      آقای ابراهـیــم واثـقی

     یکی از سه میهمان فومنی ما در این سفر، که همه جا پا به پای جلودار در حرکت بود.


   

   

   

   


                                     مهــدی جهــــان دیـده

     پُل ارتباطی بین دو گروه پارس پخش عدل و کوبار، سلطان بی بدیل قهقهه، که هر وقت

   نیست، سنگینی و تلخی نبودش به راحتی در فضای کوه احساس می شود.


   


     بعد از صرف ناشتایی و قدری استراحت، صعود از سر گرفته شد.


   


                         وقتی شکارچی، خود شکارِ شکارچی دیگری می شود!

   مصداقش عکّاس تصویر بالاست که ندانسته در کادر عکّاس زرنگ تصویر پایین به دام افتاده!

   این روش، شگرد مخصوصی در عکّاسی است که رضا جهانی زیاد از آن استفاده می کند.


   

   


                      این بیت شعر را همین الآن در وصف اِبی سرودم :


     چـه کـوه بـاشـه چـه درّه     اِبی کجاست؟ رو صخره!

 

     تمایل بیمارگونۀ ابی برای گرفتن عکس تکی روی صخره ها و تخته سنگ های بزرگ، چیز

   تازه ای نیست که من کشف کرده باشم و تقریباً در همۀ کوه پیمایی ها اتّفاق می اُفتد. به

   هرحال، این هم یک نوع مرض است که ظاهراً درمان خاصی ندارد!


   

   

   

   

   

   

   

   


     با پایان یافتن شیب تند اوّلیّه در مسیر مشترک تروشـوم _ گردسـایه، چشم اندازها هم

   قشنگ تر می شوند.


                                  چه از روی خطّ الرّأس نگاه کنی ...


   


                                       ... و چه از داخل درّه بنگری.


   

    

    

   

   

   

      

    

    

   

     استتار است یا اتّفاق؟ نمی دانم! امّا می بینم پروانه ای زرد و زیبـا، میان آن همه علف سبز،

   گل همرنگ خود را پیدا کرده تا بر روی آن لحظاتی بیارامد.


   


     دورنمای قلّۀ تروشوم از این جا دیده می شود و گِردسایه جایی در پُشت همین قلّه است.


   


                                          رضـــا جـهـــانی

     از بچّه های خوب و با اخلاق بیمارستان آریا، که دوربین حرفه ای ندارد، ولی می داند عکس

   حرفه ای را چه طور باید بگیرد!


   

   


     تخصّص، آموختن کلاسیک دانش ها و روش های به کارگیری ابزار گوناگون علمی و فنّی است،

   ولی استعـداد، داشتن مهارت ذاتی خاص در استفاده از این دانش ها و روش ها است؛ از این رو

   یک عکّاس حرفه ای کسی است که بتواند با یک دوربین ساده، تصاویر زیبا و درخور توجّهی خلق

   کند؛ و رضــا دراین سفر ثابت کرد که دارای چنین قابلیّتی هست.


   

   

   

   

   

   

   

   


     تا رسیدن به چشمۀ پای قلّه، راه زیادی نمانده؛ راهی صاف و بی دردسر، امّا در هوایی گرم و

   زیر آفتاب داغ آخرین روزهای بهار...


   

   

   

   

   


     ...که استراحت کوتاه دیگری را می طلبد.


   

   

   


                                رضا طالب خانی، شهیر بابک

     فوق تخصّص صعود تا پای قلّه و بی خیال شدن چند قدم آخر..! با آن دستمال زیر کلاهش

   آدم را به یاد پیتر اُتول در فیلم تاریخی لورنس عربستان می اندازد! خاطرم نیست آن لحظه

   به کجا اشاره می کرد ولی به خاطر دارم بین ما ۱۴ نفر، تنها کسی بود که شناسنامه اش

   را با خودش همراه داشت!!!


   


     وقتی مجـیــد تـقــوی بخواهد از او عکسی به شیوۀ پُـرتـره های آتلیـه ای بگیری، خوب بلد

   است چگونه فیگور بگیرد و فیگور یعنی نمایاندن آنچه نیستی! امّا به زعم حقیر طبیعت عکس

   طبیعی می خواهد؛ آن وقت از دهـان باز مجیـد می فهمی که چه قدر خسته است؟!!  اگرچه

   عینک آفتابی، خستگی چشمانش را پنهان کرده باشد!


   


     چند قدم آن سو تر، چشمه ای در انتظار ماست...


   

   

   

   


     با رسیدن به چشمه، آب خنک با سر و صورت گـرم و خشک بچّـه ها آشنا و ظروف آب و

   قمقمه ها دوباره آبگیری می شود.


   

   


     آقای مهــران رضــا زاده را قبلاً ندیده بودم؛ یکی از سه همراه آقای یوسفی در این سفر،

   جوانی خوش قـد و قـامت و تـوانا، که با داشتن فیزیکی مناسب، بسیار شایستۀ کـوه نـوردی

   می نمود.


   

   


                                       آقای مجـیــد هاشـمی

     سوّمین میهمان فومنی ما در این سفر، مردی میانسال، درشت اندام، قوی و مهمان نواز، که

   هنگام بازگشت، میهمان بستنی های ایشان در فومن بودیم!

   

   

   

   

     پس از آخرین استراحت، راهنما و سایر کوه نوردان، خود را برای پیمودن آخرین گام ها تا فتح

   قلّه، آماده می کنند.


   

   

   


     نمی دانم عکس پایین را من گرفتم یا ابی؟ فقط می دانم یک ماهی است که زینت بخش

   Desktop رایانۀ شخصی من شده!


   


     از دیگر همـراهـان آقای یوسفی در این صعود، جـوانی بود خوش برخورد و شیـرین بیـان، به نام

   آقای حامد خوش بو، که با دارا بودن ۲۴ عکس تکی، رکورددار عکس های انفرادی دراین سفر

   لقب گرفت! و البتّه در Photo-orgasm ایشان، نقش بسزای ابی خان را نباید نادیده گرفت!


   

   


     کلبه هایی محصور در سیم خاردار با گلّه های فراوان گوسفند و سگ های نگهبانی که با

   کسی شوخی ندارند! این مجموعه درست در میاندو راه قلل تُروشوم و گِردسایه واقع شده

   و راهنمای ما فقط تا همین جای مسیر را می دانست.


   

   


     به اینجا که رسیدی، یا باید دنبال رمۀ گوسفندان از دامنۀ پُرشیب کوه بالا بروی و به قلّۀ تُروشوم

   دست پیدا کنی...


   


     ...و یا تُروشوم را از ضلع جنوبی کوهپایه دور بزنی و با گردش به سمت راست، خود را به پاکوب

   باریک پشت آن برسانی تا در مسیر گردسایه قرار بگیری.


   


     کم کم از دور، سایۀ گردسایه را می توان تشخیص داد و دانست که راه را درست آمده ایم!


   


     اشارۀ بچّه ها، شک را کاملاً برطرف می کند.


   

   

   

   

   

   


     بالآخره می رسی به یک زمین صاف و مسطّح، با ده ها هکتـار وسعـت، که در وسطش یک

   برآمدگی وجود دارد به نام گِردسایه؛ درست مثل یک غدّۀ زیرجلدی که وسط پوست ناحیه ای

   از بدن سبز شده باشد!


   

   

     در نگاه به سمت راست، تروشوم همانند یک رشته کوه به نظر می رسد، با اُبُهّت، با قدّی بلند

   و قامتی استوار، که به راحتی می تواند گردسایه را در پشت خود مخفی نگه دارد.


   


     کیلومترها آن سو تر، دورنمای محو منطقۀ ییلاقی اولِسِه بِلَن کا (از توابع ماسال) به زحمت

   دیده می شود؛ البتّه در هوایی صاف و آفتابی و با حداکثر zoom دوربینی با لنز 200-18 .


   

   


     ...و حالا دیگر گردسایه زیر پای ماست و همّتی باید، تا این دو گام آخر را درست برداریم و به

   قلّه برسیم.


   


     قلّۀ گردسایه از مسیرهای مختلفی قابل دسترسی است. دامنۀ صخره ای که ضلع جنوبی کوه

   را تشکیل می دهد، شیبی بسیار تنـد و بستری پوشیده از سنگ های سست و ناپایـدار دارد و

   بالا رفتن از آن، حتّی برای سنگ نوردان حرفه ای، بدون خطر نیست!


   

   


     با این که صُعود از پای کـوه تا قلّه، خیلی سخت به نظر نمی رسید و عملاً بیش از ۲۵ دقیقه

   طول نکشید، ولی آقـایان هاشمی، واثقی و طالب خانی ترجیـح دادند در پای کوه بمـانند و به

   استراحت بپردازند.


   

 

     ما هم اگرچه از نیامدن دوستان خُشنـود نشدیم، ولی فرصت را مغتنم شمرده، کوله ها را نزد

   آن ها بر زمین گذاشتیم و سبکبار راهی قلّه شدیم.


   


     بچّه ها برای صعــود نهایی، دامنــۀ شـرقـی کوه را برگزیدند و از مُنتهی اِلیه سمت چپ آن بالا

   رفتند که با توجّه به نزدیکی راه، شیب متعادل و امنیّت مسیر، بهترین انتخاب به نظر می رسید.


      

   

   


     مکثی کوتاه برای رسیدن آقای بشکول و پیوستن ایشان به جمع


   

   


     بلند کردن دست ها به نشانۀ فتح قلّه ... رضا جهــانی زودتر از بقیّه به بالاترین نقطۀ گردسایه

   می رسد.


   


     همگی تا ساعت ۱۲:۱۰ بالای قلّه هستیم.


   


     از فراز قلّه به سوی غرب که می نگری، منطقۀ وسیعی می بینی مفروش با درختان جنگلی،

   که از لابلای آن جادّه ای مارپیچ، ارتفاعات مُنتهی به شـاه مـعـلّم را درمی نوردد تا سرانـجام به 

   خلخـــال برسد...


   


     ...و در نگاه به شرق، تروشوم را می بینی و عظمت آن را بیش تر درک می کنی. دامنۀ غربی

   تروشوم، همچون بازویی است که تا پای گـردسـایه امتداد دارد و این دو قلّه را از روی خطّ الرّأس

   به هم ارتباط میدهد. گویی تروشوم مادری است مهربان که فرزند دلبند خود را در آغوش گرفتـه

   و او را می نوازد!


   


     آقـای اسفـنـدیــار یوسـفی احتیـاج به معـرّفی ندارد. مردی خوش سلوک و خونگـرم از خطّۀ

   سرسبز توتکابُن رودبار، راه بلدی صبور، که تاکنون راهنمای بسیاری از کوه پیمایی های گروه

   کوبار از جمله در صعود به ارتفاعات کفتـرخانی، تَجَـر، دَگا، دیورَش، دُرفک و آلِش دشت بوده و

   هنوز در سفرهای بعدی، ما را چشم اُمید به یاری اوست.


   


                                          آقای فــرزاد غلام پــور

     از دیگر یاران آقای یوسفی، جوانی متین و موقّر از دیار شرق گیلان، بی ادّعا امّا بسیار با اراده

   و نیرومند، که در صعود به درفک نیز افتخار همراهی ایشان را داشتیم.


   

   


                                           ابراهـیــم مهـدی زاده

     بی نیاز از توصیف و سزاوار ستـایش، یاریگر و یدک کش نفس بُریده های کوه، نیـرویی فداکار،

   باظرفیّت، مسئولیّت پذیر و شایسته، بدون اغراق نیک ترین پرسنل بیمارستان آریا، که از لحاظ

   فنّی و اخلاقی، وزنۀ سنگینی در کوه پیمایی های ما به شمار می رود.


   


     سنگ چین دست ساز ابی، هم راهنمای خوبی بود برای صعودکنندگان به قلّه و هم سکّویی

   مطمئن به جای سه پایۀ دوربین، برای گرفتن عکس های دسته جمعی با حضور عکّاس.


   

   


         نام ژنریک : میر محمّد صادق ؛ نام تجارتی : نظام ؛ کارخانۀ سازنده : مهران ؛

     سال تولید : ۱۳۴۱ ؛ سال عَرضه : ۱۳۴۲ ؛ محلّ تولید : رشت ؛ محلّ عَرضه : محلّۀ چُمارسرا

   پُرحرف، عیب جو، خُرده گیر، وسواسی و کنندۀ بسیاری از کارها با تأنّی ملال آور برای دیگران؛

   ۱/۵ کیلوگرم کاهش وزن، تاول های متعدّد در انگشتان و پشت پا و صدها تُن تجربه، دستــاورد

   وی از این سفر چربی سوز بود.

 

   


     با گرفتن تعدادی عکس یادگاری، ظرف ۱۰ دقیقه از قلّه پایین آمدیم و به جمع همسایگان طبقۀ

   همکف پیوستیم...


   

   

   

   

   

   


     ...تا با همیاری و همفکری یکدیگر، مشکلات دستگاه گوارش را حلّ و فصل کنیم!


   


     پس از صرف نهار و امتلای جهاز هاضمه، آن هم زیر اشعّۀ سوزان خورشید، در وسط ظهر یک روز

   داغ، در ارتفاعی بیش از ۲۰۰۰ متر، عملکرد سلّول های خاکستری مغز، کم کم دچار اختلال جدّی

   شد و تصمیم گرفتیم از مسیر دیگری، که ساده تر و نزدیک تر از مسیر رفت باشد، به نقطۀ آغازین

   حرکت برگردیم؛ و داستان تلخ نزول از همین جا شروع شد!

     متأسّفانه پیشنهاد احساسی ما مورد استقبال سرپرست گروه قرار گرفت و ایشان با اعتمـاد به

   دستگاه رهیاب و یک سری محاسبات ذهـنیِ مبتنی بر حدسیّات، پذیرفت که می توان با عبـور از

   گردسایه و طی کردن یک مسیر کوتاه جنگلی، ظرف یکی دو ساعت به جادّۀ خلخال دست یافت و

   از آن طریق به راحتی به ماسوله رسید.

     ایشان پاکوب مال رو و نامناسب دامنۀ جنـوبی گردسایه را به این منـظور انتخاب کرد و به همـراه

   هم نوردان بومی خود به راه اُفتاد...

 

   

    


     ما نیز قرار شد تا نیم ساعت صبر کنیم و درصورت بازنگشتن آنها، همان مسیر را برای پیوستن

   به آنها طی نماییم.


   

   

     استراحت قیلوله در زیر سایبان چفیه ای با دیرک های عصایی، بهانۀ مضحکی بود برای این صبر

   نیم ساعته، و شاید هِرهِر و کِرکِر بچّه ها گواهی بوده بر این مدّعا!


   

   


     نیم ساعت کذایی گذشت و از سه هم نورد جلوتر رفتۀ ما خبری نشد. بچّـه ها نیز بارهـای اضافۀ

   کوله، نظیر بطری های آب را تخلیه کردند و به هر جان کندنی که بود، از شن اسکی خطرناک دامنۀ

   جنوبی گردسایه گذشتند و مقصد نامعلومی را به طرف جنوب غرب در پیش گرفتند.


   

   


     وقتی از این زاویه به گردسایه نگاه می کنی، درمی یابی که دامنۀ غربی آن نیز وضعیّتی مشابه

   دامنۀ جنوبی دارد و بالا رفتن از آن نیازمند تجهیزات صخره نوردی است.


   


     با فرود و فرازی ساده، به نقطۀ مرتفعی رسیدیم دنج و سایه، با پلّکانی سنگی شبیه منطقۀ

   قلعه رودخان، امّا طبیعی، که برای دقایقی استراحتگاه گروه شد.


   

   


     از دور گمان می کردیم وقتی به این نقطه رسیدیم جادّه را خواهیم دید و راه راست پیش رویمان

   خواهد بود، امّا زهی خیال باطل! از این بالا همه چیز معلوم بود غیر از جادّه!


   

   


    اوایلِ راه، منطقه ای بود کم شیب و روشن، با پوشش گیاهی متداول، که بدون مشکل خاصّی

   طی شد.


   


     امّا در ادامه وارد جنگلی شدیم تاریک و نَمـور، با درختان سر به فلک کشـیده، که حتّی در زوالِ

   ظهرِ یک روز آفتابی هم اجازۀ عبور نور خورشید را نمی دادند و ما باید از چنین جنگلی، تا جایی

   که نمی دانستیم کجاست، پایین می رفتیم!


   


     جنگلی لایتناهی با شیبی بسیار تند و غیرمعقول برای کوه پیمایی، که هرچه پایین می رفتیم

   باز هم ادامه داشت. بـعـدها فهـمـیـدیم تاکنون پـای هیـچ کوه نورد یا حتّی انسانی به این جنگـلِ

   بکر و بی نام ونشان نرسیده و هیچ بزغاله ای هوس نکرده ازاین شیب ۴۵ تا ۶۰ درجه، ولو بخاطر

   ارضای غریزۀ شیطنت خود، نزولی داشته باشد!

     ولی ما همچنـان می رفتیم... شجاعانه بر بسـتر پوشیده از برگ های خشک و درحال پوسیدنِ

   این جنگل سُر می خوردیم! و عاجزانه درپی دیدن جادّه ای بودیم که هرگز در قـعـر این جنگل انبوه

   وجود نداشت!


   


     کم کم نگرانی و ترس بر فضای فکر ما مستولی شد. طـرح مکرّر پرسش هـای ذهنی بی پاسخ

   که گاه بر زبان هم جاری می شد:

     آیا سرانجام جادّه ای راخواهیم دید؟ آیا اصلاً جادّه ای وجود دارد؟ و اگر وجود دارد، آیا از مسیری

   که می رویم قابل دسترسی هست؟ اگر راه به جایی نبریم و تاریکی هوا ما را ازادامۀ راه باز دارد،

   شب کجا و چگونه اُتراق کنیم؟ آیا طعمۀ حیوان درنده ای نخواهیم شد؟

     خود را درمیان زندان بزرگی می دیدیم که درب ورودی آن جهل ما بود! پشیمانی، دالان عبورش!

   و اُمید توأم با تلاش، تنها راه خروج آن به بیرون!


   


     لحظه به لحظه بر خستگی و تشنگی بچّه ها افزوده می شد و بطری ها و قمقمه های خالی،

   پشیمانی و نگرانی آن ها را دو چندان می کرد، تا این که ناگهان چشمان تیـزبیـن آقای بـشکول،

   باریکۀ آبی را دید که از لابلای برگ های خشک و خاکستری زمینِ جنگل به بیرون می جوشید و

   این چشمه، بارقۀ اُمیدی را در دل همه زنده کرد.

     با تلاش جملگی و ابتکار رضا، آب چشمه استحصال وپس از رفع کامل تشنگی، ظروف آب همه

   پُر شد و دوباره با انرژی بیش تری به حرکت ادامه دادیم.


   


     بالآخره بعد از یکی دو ساعت راه پیمایی، به پایین ترین نقطۀ جنگل رسیدیم ولی در آنجا نه اثری

   از جادّه دیدیم، نه نشانی ازحیات موجود انسانی! نه راهی بود، نه پاکوبی! نه دُم تکان دادن گاوی!

   نه پارس سگی، نه صدای زنگولۀ گردن گوسفندی!

     فقط صدای خش خش راه رفتن ۱۴ مرد ره گم کرده را می شنیدیم که بر برگ های خشکِ اُفتاده

   از درختان، در جنگلی متروک دنبال سرنوشتی نامعلوم درحرکت بودند.


   


     از آن پس دیگر دنبال دیدن جادّه نبودیم؛ فقط آرزو می کردیم آدمیزادی بیابیم یا دست کم نشانی

   از زیستگاه او، که ما را در رهایی از این جهنّم سبز یاری دهد.

     به این اُمید تپّه های متعدّدی را بالا رفتیم و دوباره پایین آمدیم. سه بار متوالی، این فراز و فرودها

   در مسیرهای طولانی ادامه داشت تا اینکه ...


      از غم هجرمکن ناله و فریاد که دوش     زده ام فـا لی و فـریــاد رسی می آیـد  


     ... بر فرازِ تپّه ای، باغی دیدیم دور شده با پرچین های چوبی و این حکایت از وجود آدمی می کرد

   و دیری نپایید که سه جوان بومی چابک که از درّۀ مقابل بالا می آمدند، جلوی ما ظاهر شدند.

     ما از دیدن آنها به وجـد آمدیم ولی آنها با دیدن ما متعجّب شدند؛ به خصوص وقتی فهمیـدند ما از

   کجا پایین آمده ایم، به صراحت گفتند که محلّی ها از ترس حملۀ حیوانات وحشی، حتّی دام های

   خود را نیز در آن منطقه رها نمی کنند!

     یکی از آنها که می خواست راه را به ما نشان دهد، به درخواست بابک پذیـرفت تا از شیب تندی

   که دقایقی پیش از آن بالا آمـده بود، دوباره پایین بیـاید و ما را مستقیماً تا نزدیکی رودخـانه هدایت

   کند. این جوان در ازای کار با ارزشی که در حقّ ما انجام داد، حاضر نشد وجهی از من دریافت کند!


   


     با رسیدن به رودخانه، دلی از عزا درآوردیم و دیوانه وار به سرو صورت و پاهای خود آب می زدیم.

   راننده ها زودتر حرکت کردند تا با آوردن خودروها، ما را از پیاده روی بیشتر معاف کنند.


   

   


     با بالا رفتن از معبر کنار رودخانه و پیمودن مسیری نه چندان طولانی، سرانجام جادّه را رؤیّت

   کردیم.


   

   

 

     جادّه ای که قرار بود ظرف یکی دو ساعت، پیش روی ما باشد، پس از پنج ساعت کوه پیمایی

   پُر تَـنِـش و تـوان فرسا، و با تحمّل رنج و مشقّت بسیار و البـتّه به یُمن خوش اقبـالی فراوان، زیر

   پاهای خسته و مجروح ما قرار گرفت؛ واین تجربه آن قدر تأثیرگذار بود که بابک را برای مدّتی دچار

   کوه زدگی روحی کرد و از همراهی ما در تعدادی از سفرهای بعدی بازداشت!


   


     سپاس ویژه ای تقدیم رضای عزیز، که اگر دوربین و عکس های او نبود، هیچ خاطرۀ تصویری از

   هنگام بازگشت و نزول به جای نمی ماند. در مجمـوع از ۱۷۱ عکس این سفرنامه، ۴۹ عکس

   با دوربین رضا گرفته شده.


   


     و امّا حُسن ختام این قصیدۀ بحر طویل را به شرح هفت تجربۀ ارزشمند این سفر اختصاص

   دادم که امیدوارم برای خوانندگان آن ثمربخش بوده، آنها را از تکرار این تجارب بی نیاز سازد :


     ۱ - یک راه امن و شناخته شده، هرقدر هم طولانی، همیشه بر راه های ناشناخته و مبتنی

          بر حدس و گمان، ولو کوتاه، برتری دارد!


   


     ۲ - یک راهنمای باتجربه هرگز تحت تأثیر احساسات گروه قرار نمی گیرد و مسئولیّت عبور دادن

          آنها را از مسیری که نمی شناسد، تقبّل نمی کند!


   


     ۳ - صعود زودهنگام، زمان کافی برای جبران وقت های تلف شده و حلّ بسیاری از مشکلات

          غیـر قـابـل پیـش بیـنی را در اختـیار شما قرار داده، گـروه را از بخشی از خطرات احتمالی

          می رهاند!


   


     ۴ - تا قبل ازرسیدن به مبدأ، دور ریختن مواد حیاتی، به ویژه آب، که معمولاً برای سبک سازی

          کوله ها صورت می گیرد، هیچ گونه توجیـه منطـقی ندارد. چه بسـا همـان مقدار کم آب، در

          شرایط خاص، عامل نجات فردی باشد!


   


     ۵ - اصـرار ورزیدن و تحت فشار قرار دادن سرپرست گروه، در انجام یک اقدام نسنـجیده و

          غیراُصولی، می تواند به قیمت آسیب کلّ گروه تمام شود!


   


     ۶ - همراه داشتن یک سری کوه افزار بظاهر غیر ضروری، نظیر چراغ پیشانی و لباس گرم، حتّی

          در اوج گرما و در کوه های نه چندان بلند، از ملزومات همیشگی یک کوه نورد حرفه ای است،

          زیرا هیچ کس نمی داند شب به منزل خواهد رسید یا مجبور می شود در شرایطی نامساعد

          در سرمای سخت کوهستان بیتوته کند!


   


     ۷ - رهیاب GPS درشناخت مسیرهای فرعی و خارج ازنقشه های بین المللی، چندان موفّق

          عمل نمی کند. در این شرایط، فاصلۀ نشان داده شده توسّط رهیاب، درواقع فاصلۀ هوایی

          مستـقیم بین دو نقطه است، که درآن، عوارض طبـیعی زمین، مانند پـستی و بلـندی ها و

          پیچ و خم های آن لحاظ نشده و ممکن است کاربر را در هنگام محاسبه دچار اشتباه کند! 


   


    با پوزش از اطالۀ کلام، خواهشمندیم ما را از نظرات، پیشنهادات، انتقادات

  و سایر " آت" های دیگر بی نصیب نگذارید.

  

     باور بفرمایید خیلی ساده است. کافی است روی واژۀ نظر که در کنار یک مستطیل کوچک

   زرد رنگ در بالا و سمت چپ هر موضوع جا خوش کرده، یک بار با انگشت مبارک، کلـیـک چپ

   کنید تا پنجرۀ کوچکی در مقابلتان باز شود که درآن مستطیل نسبتاً بزرگی درزیر صورتک های

   کارتونی، محلّ نوشتن نظرات شماست.

     اگر دوست داشتید می توانید نام، آدرس الکترونیک و وبلاگ خودرا نیز درمستطیل های کوچک

   بالایی مرقوم بفرمایید و اگر مایل نیستید آن ها را خالی بگذارید.

     آنگاه، رمز عددی زیر مستطیل بزرگ را در مستطیل کوچک سمت راست اعداد وارد کنید و در

   پایان روی کلمۀ " ارسال "، کلیک چپ نمایید.            

        

   

         برقرار و اُستوار باشید


                                          {  میر محمّد صادق مهران  }